Museum Huis van het boek kan 120.000 van zijn collectie van 350.000 ex libris conserveren en digitaliseren. Dit is mogelijk dankzij Metamorfoze, het nationaal programma voor het behoud van papieren erfgoed.
Het gaat om de collectie van Eugène Strens (1899-1980) met ex libris, klein grafiek en ontwerpen. Hieronder bevindt zich werk van bekende moderne kunstenaars, zoals Jeanne Bieruma Oosting, Jean Cocteau, Fré Cohen, M.C. Escher, Theo van Hoytema, Edgar Tytgat, Gustav Klimt en Käthe Kollwitz. Tot de collectie behoren ook Strens’ persoonlijk archief en dat van de Nederlandse Exlibris Kring. Directeur Sandra Bechtholt: ‘Het is geweldig dat we in deze moeilijke tijd voor musea zulk goed nieuws hebben gekregen. Dankzij dit omvangrijke project kunnen we samen met Metamorfoze deze belangrijke collectie ex libris goed bewaren voor de toekomst en online beschikbaar maken voor een wereldwijd publiek.’
In 1995 kon het museum zijn internationale collectie uitbreiden met de aankoop van de grootste particuliere collectie ex libris ter wereld: die van Eugène Strens. De internationale collectie ex libris van Huis van het boek is een van de grootste en belangrijkste ter wereld. Ze bestaat uit in totaal circa 350.000 ex libris, 15 meter archivalia en 32 meter naslagwerken.
Belang van studie naar ex libris
Ex libris zijn op papier gedrukte eigendomskenmerken die boekenbezitters in hun boeken aanbrengen. De oudste dateren uit de vijftiende eeuw. Daarvoor dienden vooral bandstempels als eigendomskenmerk. Door de bredere verspreiding van boeken werd steeds meer gekozen voor ingeplakte ex libris. Ex libris werden vanaf het begin gemaakt door bekende kunstenaars, grafici en ontwerpers. Door de toegenomen internationale belangstelling voor de geschiedenis van geletterdheid en leescultuur in de afgelopen jaren zijn ex libris een belangrijke bron voor onderzoekers. Daarnaast kunnen ze informatie verschaffen over de geschiedenis van druktechnieken en kunst- en cultuurgeschiedenis in het algemeen.
Beeld boven: Jeanne Bieruma Oosting, ex libris voor Françoise Birnie, 1950 (collectie Huis van het boek, Den Haag).