Foute boeken in Huis van het boek

Huis van het boek presenteert in de expositie ‘Foute boeken’ uitgaven die door een andere tijdgeest en voortschrijdend inzicht controversieel zijn geworden.

Bezoekers wordt expliciet gevraagd hun mening te geven. Moeten we ingrijpen of valt dit alles onder de vrijheid van meningsuiting? Wie leest er nog zijn kinderen Oki en Doki bij de negers voor of Kuifje in Afrika? Hetzelfde geldt voor christelijke boeken waarin joodse kinderen worden bekeerd of ‘heidenen’ in Afrika door missie of zending.

Ook is er aandacht voor de invloed van politieke propaganda tijdens de Tweede Wereldoorlog, veelal via kinderboeken. De discussie over deze ‘foute’ boeken, die vaak in enorme oplagen zijn verspreid, raakt aan verrassend actuele thema’s, zoals racisme, seksisme en antisemitisme.

Confrontaties, vragen en ingrijpen

In de tentoonstelling ziet de bezoeker boeken die representatief zijn voor een bepaalde ideologie of religie. Een citaat uit zo’n boek wordt geprojecteerd, met daaroverheen de vraag hoe wij hier nu tegenaan kijken. Ook is in iedere zaal een zithoekje gecreëerd waar bezoekers een speciale krant met actuele berichten kunnen lezen. Deze krantenberichten van het afgelopen jaar confronteren ons met de actualiteit van de discussie over de invloed en de kracht van boeken.

In de laatste zaal is het woord aan het publiek: daar kan de bezoeker citaten, woorden en titels uit een boekje scheuren waarvan zij of hij vindt dat die ‘echt niet meer kunnen’.

Actuele discussie

Nederland staat van oudsher bekend als een vooruitstrevend, liberaal en tolerant land dat vrijheid van meningsuiting en van drukpers in de grondwet heeft vastgelegd. In de tentoonstelling ‘Foute boeken?’ wordt de bezoeker via de thema’s politiek, religie en maatschappij bevraagd over de impact van boeken; wanneer de bezoeker de verschillende voorbeelden van boeken, schoolplaten, affiches en krantenartikelen in hun context ziet, wat maakt dat dan los?

Huis van het boek wil met deze tentoonstelling onderzoeken hoe mensen nu denken over boeken die al lange tijd en soms nog steeds onze identiteit en onze ideeën vormen. Staat de bezoeker voor de vrijheid van meningsuiting en drukpers of vindt men dat die te ver gaat en begrensd moet worden?

Samenwerking

Voor deze tentoonstelling heeft Huis van het boek samengewerkt met Huibert Crijns (KB, nationale bibliotheek), Gerard Groeneveld, Felix de Rooy, Ewoud Sanders, Bert Sliggers (gastconservator), Joas Wagemakers (Universiteit Utrecht) en Karin Vingerhoets (KB, nationale bibliotheek).