Erfgoedsector deelt collecties via Pinterest: gebruikers verleiden met een visueel prikbord

Net als bij ‘persoonlijke’ apps als Instagram en WhatsApp beginnen steeds meer grote merkbedrijven en organisaties Pinterest te ontdekken. Volgens de jongste cijfers van onderzoeksbureau Newcom Research & Consultancy over het social mediagebruik blijkt deze toepassing zich stevig te hebben genesteld tussen de grootheden Facebook, Twitter en Instagram. Wat kan de bibliotheek- en erfgoedsector doen met dit visuele prikbord? Rob Coers schetst de mogelijkheden en laat ervaren pinners aan het woord.

Door: Rob Coers

Pinterest is een online prikbord waarop gebruikers interessant en mooi beeldmateriaal zetten dat ze op internet vinden, en dat delen met anderen. Het is een soort knipselmap, waarbij mooie afbeeldingen en video’s van andere websites worden ‘gepind’ en op ‘borden’ geplaatst.

De groeiende populariteit is te verklaren door twee dingen: mensen kijken graag naar dingen die ze mooi vinden en de website en de mobiele app zijn zeer eenvoudig in het gebruik. Daaruit volgt dat Pinterest een van de toepassingen is waar een vorm van verslaving snel bij optreedt. Accounts met duizenden tot tienduizenden pins zijn met groot gemak te vinden.

Eten, mode, wonen

Het plezier van het hebben en actief onderhouden van een Pinterestaccount zit ’m voor de meeste gebruikers in het vastleggen van mooie dingen die je tegenkomt tijdens het surfen op het web, dit onder te brengen op een bord en te delen met je volgers. Meer dan 80 procent van de ruim 70 miljoen gebruikers wereldwijd is vrouw en tussen de 16 en 40 jaar. Ligt het aan het hoge percentage vrouwelijke gebruikers of is het toeval dat de populairste onderwerpen te maken hebben met food, fashion, home en creatieve hobby’s?

Slim ontwerp

De Pinterestwebsite en zeker ook de mobiele app voor smartphone en tablet zijn slim ontworpen en spelen goed in op het scroll- en swipegedrag van de gebruiker. In een eindeloze stroom komen de pins van de mensen die je volgt voorbij en wat je interessant vindt en passend voor een van je eigen borden, repin je simpelweg. Daarmee, en met het geven van een like, toon je je waardering voor de ander. En wil je een pin onder de aandacht brengen van een wederzijdse volger, dan start je een chat en deel je de vondst.

Behalve om te pinnen, repinnen en te attenderen is Pinterest ook uitermate geschikt om samen borden te vullen voor serieuze doeleinden als studie of project. Binnen de kortste keren kan gezamenlijk een selectie bronnen worden aangelegd. Hoe groepsborden geheel ‘community driven’ kunnen functioneren, laat men in Vlaanderen zien met de Zadenbibliotheek (zie kader onderaan dit artikel).

Organisaties die beschikken over visueel aantrekkelijk materiaal doen er goed aan om via Pinterest hun unieke en fotogenieke materiaal ook buiten de eigen website te laten zien. Niet alleen zorgt Pinterest voor veel verkeer naar de website, het is tevens een goed platform om met andere typen gebruikers in contact te komen dan de traditionele bezoekers in je gebouw.

Musea

Vanaf 2012 begonnen musea de mogelijkheden van Pinterest te ontdekken. Het J. Paul Getty Museum in Los Angeles met meer dan één miljoen volgers en het Metropolitan Museum of Art in New York met ruim een half miljoen fans zijn hier de absolute koplopers.

In ons land zien we een groeiend aantal musea dat via Pinterest kans ziet om delen van de collectie op een eigentijdse manier te laten zien. Schilderijen en voorwerpen die beschreven staan in catalogi en die misschien wel nooit op zaal zullen komen, bereiken op deze manier een groot publiek. Het Rijksmuseum en het Amsterdam Museum zijn in Nederland actieve pinners, maar ook een minder bekend museum als het Hannemahuis in Harlingen begint de mogelijkheden te ontdekken.

Veel musea hebben ook een bord aangemaakt waarin ze foto’s pinnen die door bezoekers in het gebouw zijn gemaakt en door hen gepost op Twitter, Instagram of Flickr.

Archieven en bibliotheken

Archieven beschikken over historische documenten die in magazijnen opgeborgen liggen, maar waar zij het vaakst mee voor de dag komen zijn foto’s uit de eigen collectie. Pinterest is een ideale manier om die beelden een groter bereik te laten krijgen. Boeken zijn het domein van de openbare bibliotheken en zij weten de weg naar Pinterest in groten getale te vinden. Veel thematisch aangelegde borden met boekcovers die direct linken naar het item in de collectie. Maar ook – heel creatief – borden met foto’s die met boeken en boekkunst te maken hebben, onderwerpen die het goed doen op Pinterest en gegarandeerd de aandacht trekken.


Woordenboek

Bord Een verzameling pins, samengebracht rondom één onderwerp

Pin Een foto of afbeelding, voorzien van een beschrijving en verwijzend naar de bron

Repinnen Een pin die je bij een andere pinner hebt gevonden en die je wilt pinnen op een van je eigen borden

Pinner De naam voor een Pinterestgebruiker

Like Net als bij andere sociale netwerken kun je ook bij Pinterest een pin van iemand anders leuk vinden


mijnzadenbib

  • 14 borden
  • 751 pins
  • 7531 volgers
  • 2327 volgend

Het project Zadenbib, in 2012 gestart door de Vlaamse openbare bibliotheken, is een groot succes. Tim Lerno, oprichter van het netwerk: ‘Het concept is eenvoudig: klanten “lenen” gratis zaden, leren hoe ze zelf zaden kunnen oogsten en brengen aan het einde van het seizoen nieuwe zaden terug. Het systeem is voor 100 procent gebaseerd op vertrouwen: geen controle, geen termijnen en geen boetes. Niet elke klant brengt zaden terug, maar de tuiniers die dat wel doen schenken doorgaans een veelvoud van wat ze geleend hebben. Met de zaden van één tomaat kweek je immers een tuin vol tomatenplanten.’ Het account bestaat enkel uit groepsborden waar honderden enthousiastelingen hun foto’s en tuintips met elkaar delen. ‘De deelnemende zadenbibliotheken, klanten én sympathisanten delen op de borden relevante online informatie en inspirerende foto’s. Dit alles past naadloos binnen de belevenisbibliotheek en brengt de collecties tuinieren en koken helemaal tot leven.


histmuseumbs

  • 27 borden
  • 839 pins
  • 213 volgers
  • 67 volgend

Daniele Turini, hoofd eCulture van het Historisches Museum Basel, vindt Pinterest een perfect platform om die voorwerpen aan het publiek te laten zien die voor het grootste deel in de depots liggen opgeborgen. ‘We hebben op ons account borden gemaakt als “Metaal”, “Wapens” en “Zijde”, categorieën die je ook in het museum aantreft. Er zijn kennelijk heel veel gebruikers die specifiek op die onderwerpen zoeken en op deze manier worden we goed door hen gevonden. Onlangs hebben we een bord aangelegd met eigen persberichten en artikelen die over onze tentoonstellingen in de media verschijnen. Handig en informatief voor de bezoekers die hun bezoek goed willen voorbereiden.’

Turini benadrukt om eerst je strategie te bepalen voordat je van start gaat. ‘Wij deden dat niet. In de eerste opzet dachten we te veel als museum. Voor een trending onderwerp als “Schoenen” werkt dat, maar waarom zou je de bezoekers de voorwerpen niet laten ontdekken via andere wegen? Pinterestgebruikers zijn niet per se museumbezoekers en als je “old school” denkt ga je aan deze groep voorbij. De bezoeker heeft altijd gelijk.’


theek5

  • 55 borden
  • 2474 pins
  • 351 volgers
  • 48 volgend

Bij de Nederlandse openbare bibliotheken is Theek5 een pionier op Pinterest. ‘Voor ons is het een moderne manier van lees-, kijken luisteradvies geven. We bieden directe links naar collectie-items, maar ook naar relevante sites en apps met betrekking tot een actueel thema,’ aldus Carla Bellaard. ‘Het is ontzettend leuk om zo’n digitaal dossier met een mix van bronnen te maken en te zien dat er ook veel gebruik van wordt gemaakt. Zorg er wel voor dat je – net als met Twitter en Facebook – de Pinterestactiviteiten in kaart brengt, het inbedt in de organisatie en zorgt voor continuïteit.’ Carla Bellaard stelde een zeer bruikbaar document op (Pinterest voor Bibliotheken) dat te downloaden is via de Brabantse Netwerkbibliotheek: goo.gl/uL9aGc.


bieb070

  • 20 borden
  • 593 pins
  • 131 volgers
  • 83 volgend

Bij de Bibliotheek Den Haag vertelt Sadhana Bidjai over het Pinterestbeleid: ‘In eerste instantie werd Pinterest gebruikt door de mediacoaches om handige websites en apps te bewaren. We zijn nu bezig ons account en onze pins na te lopen en beter te beschrijven, veel inhoudelijker te maken. Ook willen we borden aanleggen waarin we onze Pinterestvrienden vragen hoe zij denken over bijvoorbeeld de herinrichting van een bibliotheek. Die meningen nemen we dan mee in de besluitvorming.’

Er is een vierkoppig social mediateam en onderlinge afspraken zijn dan ook van belang. ‘Zorg ervoor dat er duidelijke richtlijnen zijn over het plaatsen van pins, zodat de borden consistent zijn qua inhoud en dat alle onderwerpen goed gedekt zijn, vooral als er meerdere mensen pinnen,’ aldus Bidjai.


archiefalkmaar

  • 9 borden
  • 246 pins
  • 130 volgers
  • 39 volgend

Net als vele andere archieven beschikt het Regionaal Archief Alkmaar over een rijkgevulde Beeldbank met duizenden foto’s van de stad en de omgeving. Wil je je collectie laten promoten door de gebruikers, maak het ze dan zo eenvoudig mogelijk. ‘Bij foto’s in onze beeldbank staat een Pinterestdeelknopje,’ zegt Mark Alphenaar. ‘Met dit knopje pin je afbeeldingen naar je eigen account, maar wel met een watermerk, zoals ook op onze website te zien is.’ ‘Als archief moeten we voorzichtig zijn met het plaatsen van fotografisch materiaal, omdat de makers ervan nog in leven kunnen zijn. Omdat we nog niet per individueel beeld een watermerk kunnen aan- of uitzetten doen we het zo; bij alle foto’s.’


ddrmuseum

  • 26 borden
  • 2974 pins
  • 1657 volgers
  • 272 volgend

Wie Berlijn bezoekt raakt vanzelf geïnteresseerd in het alledaagse leven daar, vóór de val van de Muur. Het DDR Museum is een van de topattracties van de stad en hun Pinterestborden tonen talloze typische objecten en sfeerbeelden. Social Media Manager Michael Geithner: ‘Pinterest helpt ons om een heel nieuwe doelgroep te bereiken, namelijk de mensen die houden van design, lifestyle en grafisch ontwerpen. Dat geeft ons de kans om delen uit de collectie te laten zien die geen plek hebben gekregen in het museum. Ons populairste bord is de Objektdatenbank, waarin op dit moment 1450 voorwerpen te zien zijn.’ ‘We hebben bij deze pins een copyrightnotitie toegevoegd dat commercieel gebruik van de foto niet is toegestaan, maar dat we repins van harte toejuichen. En dat doet men volop. Ik kan elke organisatie aanraden op zoek te gaan naar de design- en lifestyle-aspecten van de eigen collectie en borden aan te maken waarin je pins van anderen op repint. Zo toon je je waardering voor andermans vondst, wat er vaak toe leidt dat je die persoon er als volger bij krijgt.


rhceindhoven

  • 73 borden
  • 25.181 pins
  • 4469 volgers
  • 479 volgend

Het kan niet anders of bij het Regionaal Historisch Centrum (RHC) in Eindhoven is een grote Pinterestfan werkzaam. En dat klopt. Mieke Roijmans, medewerker dienstverlening, pint met veel passie de eigen content van het archief en verdeelt de ruim 25.000 pins over tientallen borden. Zo heeft iedere gemeente in het werkgebied een eigen bord waarin foto’s, archivalia en websites op gepind worden. Deze leiden vervolgens naar een van de 21 regionale satellietwebsites van het RHC. ‘Dat we zo ontzettend veel pins hebben is eigenlijk heel geleidelijk gegaan; het is nu een natuurlijk proces geworden. Als ik iets moois of leuks tegenkom, denk ik als eerste eraan om het te pinnen. Overigens, wat ook goed werkt is om regelmatig pins te plaatsen waar we zijdelings mee te maken hebben, maar die het wel goed doen bij andere gebruikers. Zo hebben we ook borden over papierkunst, affiches en mineralen en fossielen. We zijn nu heel actief, maar gaan nu toch kijken hoe we Pinterest ook in de social mediastrategie kunnen inpassen. Het klinkt gek, maar ondanks het feit dat we een rijk gevuld Pinterestaccount hebben, zien we het zelf nog als een experiment.


8 tips

1 Gebruik een zakelijk Pinterestaccount

 Mocht je voor je organisatie ooit begonnen zijn met een particulier account, dan is het aan te bevelen deze om te zetten naar een zakelijk account. Vooralsnog is dat gratis en het biedt je onder andere de mogelijkheid om uitgebreide statistieken te bekijken die inzicht geven in het pin- en klikgedrag van je doelgroep en je volgers en de effecten ervan op het bezoek van je website.

2 Sneller pinnen

Het handigst bewaar je nieuwe pins op je account, door je webbrowser uit te breiden met de Pinterestplugin. Kom je iets tegen dat je wilt pinnen, dan is één klik op de Pin-it-knop in de werkbalk voldoende om het snel op het gewenste Pinterestbord te plaatsen. Kies welke afbeelding van de betreffende webpagina je wilt, bewerk de omschrijving en kies het bord van bestemming. En dit zonder dat je daarvoor naar de Pinterestwebsite hoeft te gaan.

3 Biedt ‘uitgebreide pins’ aan

Wanneer een gebruiker een afbeelding van je website pint, verwijst deze automatisch naar het artikel of de pagina op de website. Door gebruik te maken van ‘uitgebreide pins’ voor je eigen content, heb je invloed op wat er in de titel en de omschrijving van de pin komt te staan. Hiermee help je de pinner en je zorgt ervoor dat je content beter vindbaar is. Let wel, om deze functie in te kunnen zetten zal je op je website enkele aanpassingen moeten doen onder de motorkap.

4 Cureer!

Bij het vullen van de borden voor je organisatie bepaal je natuurlijk zelf wat je gaat pinnen. Denk daarbij als een curator: kies of upload mooie (rechtenvrije) foto’s, schrijf goede titels, maak korte en bondige omschrijvingen en gebruik tags om pins beter vindbaar te maken. Focus je vooral op aantrekkelijk beeldmateriaal, want dat is voor de meeste gebruikers criterium nummer 1 bij het doorklikken naar je website of het repinnen op een eigen bord.

5 Gebruik groepsborden

Door een bord te maken rond een thema en daarvoor volgers uit te nodigen, stimuleer je de interactie met je fans. Ze zullen het als een eer zien uitgenodigd te worden om hun vondsten op je bord te delen. Volg zelf ook actieve groepsborden om inspiratie op te doen. Op Pingroupie.com filter je de populairste borden er zo uit.

6 Wie hebben je content gepind?

Simpelweg door te gaan naar www.pinterest.com/source/domeinnaam.nl (vervang het voorbeeld door je eigen domeinnaam) krijg je een overzicht van pins die anderen op hun borden hebben geplaatst. Het is goed voor het verkeer naar je website en als blijk van waardering, om deze pins te liken.

7 Toon pins op je website

Laat borden op je website zien door deze in te sluiten (embedden) op je website. Pinterest levert hiervoor de benodigde code. Houd er wel rekening mee dat alleen bestaande gebruikers je pins verder kunnen bekijken. Anderen worden uitgenodigd om een account te maken.

8 Promoot

Laat op alle mogelijke manieren weten dat je bibliotheek, archief of museum actief is op Pinterest, zowel digitaal als door folders en affiches en stimuleer klanten een account te laten maken om je activiteiten te volgen.


2009 Oprichting van Pinterest in Palo Alto (VS)

2010 Prototype gelanceerd

2010 10.000 gebruikers

2011 Opgenomen in Time’s ‘Best websites of 2011’

2011 Apps voor smartphone

2011 12 miljoen gebruikers

2012 Meer webverkeer naar retailers via Pinterest dan LinkedIn, YouTube en Google+

2012 Updates: betere weergave van afbeeldingen op smartphone/tablet, eenvoudiger externe beelden te gebruiken en rapporteren en blokkeren van ongewenste content

2013 Wereldwijd Pinterestapp op smartphone/tablet meest gebruikt na Instagram en Twitter

2014 Introductie van Guided Search met gerelateerde borden en persoonlijke voorkeuren

2014 Borden zijn alleen nog maar te bekijken met een Pinterestaccount. Onduidelijk wat dit betekent voor toekomst

2015 Wereldwijd 70 miljoen gebruikers, 30 miljard pins in 750 miljoen borden, 80% vrouw, 65% tussen 16 en 34 jaar oud

2015 In Nederland 1,6 miljoen gebruikers, 84% vrouw


Rob Coers werkt als trainer/consultant sociale media in de bibliotheek- en informatiesector.

Deze bijdrage komt uit IP nr. 3 / 2015. Het gehele nummer kun je hier lezen