Door: Maria Heijne
In zijn bijdrage ‘Bibliotheken worden kapot bezuinigd – en dat is deels hun eigen schuld’ in InformatieProfessional 6/2013 vermeldt Jos Damen dat openbare bibliotheken bezuinigingen ‘opvangen door filialen te sluiten en met uitleenautomaten en minder mensen hetzelfde te doen als vroeger’. In zijn stuk kijkt hij niet verder, en de conclusie is vooral gericht op wetenschappelijke bibliotheken.
Als scheidend directeur van het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) wil ik van de gelegenheid gebruik maken om met u te delen dat ik een heel andere beweging zie ontstaan in de ob-sector.
Alle bibliotheken zijn zich erg bewust van hun veranderende functie in de samenleving en bewandelen nieuwe wegen om hun rol waar te blijven maken en adequate invulling te geven. Daarbij wordt fors ingezet op digitalisering van bibliotheekdiensten, leidend tot een geïntegreerd en samenhangend aanbod van diensten in fysieke en digitale vorm. De beoogde landelijke digitale bibliotheek gaat alle burgers toegang geven tot vele, nu vaak nog onbereikbare, collecties.
De openbare bibliotheek transformeert zich van ‘uitleenfabriek’ naar partner van lokale educatieve, culturele en maatschappelijke organisaties. Een speerpunt is het ondersteunen van het basisonderwijs om via gerichte programma’s voor leesbevordering de taalontwikkeling van kinderen positief te beïnvloeden. Met maatschappelijke partners zoals UWV en sociale werkplaatsen werkt men aan het verbeteren van digitale (informatie)vaardigheden van volwassenen. Ander recent voorbeeld is een dienst voor startende ondernemers. De bibliotheken (in hun vaak inspirerende gebouwen) willen prikkelen en verrassen en fungeren steeds vaker als schakel in de lokale culturele programmering.
Dit markeert het begin van nieuwe ontwikkelingen. Een geactualiseerd toekomstbeeld is nodig van de maatschappelijke functie van de openbare bibliotheek, zoals de Raad voor Cultuur dat ons in 2012 ook gevraagd heeft. Met steun in de rug van de (verwachte) nieuwe wetgeving voor het Openbaar Bibliotheekstelsel zal SIOB voor het einde van het jaar een perspectief presenteren.
Maria Heijne is directeur Sectorinstituut Openbare Bibliotheken.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 7 / 2013. Het gehele nummer kun je hier lezen