Boeken: scoren met data

Datajournalistiek is een hype geworden. Tijd voor een handboek dus.

Door: Jos van Dijk

Sommige journalisten hadden al eerder ontdekt dat er aardige verhalen te maken zijn van gedigitaliseerde onderzoeksgegevens. Inmiddels zijn er zoveel data van onderzoeksinstituten, overheid, non-profitorganisaties en bedrijven beschikbaar via internet, dat datajournalistiek een hype is geworden. Tijd voor een handboek dus.

Henk van Ess en Hille van der Kaa trainen journalisten in het omgaan met internet en de tools die je voor de verwerking van de gegevens kunt gebruiken. Ze hebben al hun kennis en ervaring – inclusief een schat aan voorbeelden – uitgestort in een bijzonder praktische boek. Stap voor stap nemen ze je mee bij het zoeken van data, het verwerken van gegevens met Excel of Google Refine en het presenteren van de data. Ze hebben daarbij ook de hulp gekregen van specialisten die op dit gebied al hun sporen verdiend hebben. Het boek staat vol met praktische tips voor het achterhalen van data (hoe ga je om met onwillige instanties?) en het interpreteren van cijfers (hoed je voor foute data en onzinnige conclusies).

Datajournalistieke publicaties op internet zijn er in vele varianten. Ze geven een beeld waar het met de journalistiek naartoe gaat. Achter het verhaal met duiding van de gegevens en aantrekkelijke visualisaties krijgt de lezer steeds vaker mogelijkheden om verder ‘in te zoomen’. Bijvoorbeeld op de gegevens voor een bepaalde geografische locatie (wat stemt mijn buurt?). Sommige producties laten de lezer zelf spelen met de data of geven toegang tot alle oorspronkelijke onderzoeksgegevens. Het ‘tweede scherm’ dat nu steeds vaker opduikt bij televisieprogramma’s, is het meest eenvoudige voorbeeld van een geleidelijke integratie van oude en nieuwe media.

Voor wie is dit handboek bedoeld? De auteurs richten zich op de journalist. De journalist die zich gaat ontwikkelen tot een informatieprofessional met grote vaardigheid in het zoeken en verwerken van gegevens. Het boek is evengoed aan te bevelen voor de informatieprofessional die meewerkt aan journalistieke producties en die zijn expertise wil koppelen aan het maken van een aantrekkelijk, journalistiek verhaal.


Handboek Datajournalistiek | Henk van Ess en Hille van der Kaa | Den Haag: Boom Lemma Uitgevers | 2012 | 220 p. |

ISBN 9789059318854 | € 32,50 | Waardering: ●●●●○


Jos van Dijk is redacteur van InformatieProfessional.

Deze bijdrage komt uit IP nr. 12 / 2012. Het gehele nummer kun je hier lezen