Advocaat-generaal Maciej Szpunar van het Europees Hof van Justitie oordeelt in een advies dat e-books ook dienen te vallen onder het leenrecht. Openbare bibliotheken zouden e-books daarmee kunnen uitlenen onder dezelfde regels als de uitleen van papieren boeken. Het advies van de advocaat-generaal is niet bindend; het Europese Hof doet naar verwachting eind 2016 een uitspraak. Het Nederlands Uitgeversverbond (NUV) kan zich niet in dit advies vinden.
Het advies van Szpunar is een volgende stap in de proefprocedure over e-books en leenrecht die de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) in 2013 is gestart tegen Stichting Leenrecht. Deze procedure draait om de vraag of e-books onder het leenrecht dienen te vallen, zoals nu reeds het geval is met papieren boeken. Op dit moment moeten de bibliotheken nog aparte afspraken maken met de verschillende uitgevers over het uitlenen van e-books. Als ook de e-books onder het leenrecht gaan vallen, hoeft dat niet meer. In dat geval kunnen bibliotheken ze net als papieren boeken aankopen en uitlenen, mits er per uitlening een ‘billijke vergoeding’ aan de auteurs betaald wordt.
Advocaat-generaal Maciej Szpunar is van mening dat het voor een beperkte tijd aan het publiek ter beschikking stellen van e-books door openbare bibliotheken inderdaad kan vallen onder de richtlijn inzake het verhuur- en het uitleenrecht. Uit het perscommuniqué (pdf) naar aanleiding van Szpunars advies (een zogeheten ‘prejudiciële beslissing’) aan het Europees Hof van Justitie blijkt dat de advocaat-generaal oordeelt dat e-books net als papieren boeken onder het verhuur- en leenrecht moeten vallen omdat bij de vaststelling van de Europese regelgeving op dit gebied de technologie van e‑books nog niet zodanig ver ontwikkeld was dat een commerciële exploitatie aan de orde was. De advocaat-generaal stelt dat er daarom een ‘dynamische’ of ‘evolutieve’ interpretatie op het leenrecht moet worden toegepast die tot de conclusie leidt dat het uitlenen van e-books het moderne equivalent is van het uitlenen van gedrukte boeken.