De KB werkt aan de realisatie van een nieuw geautomatiseerd magazijn, waarin de nationale bibliotheek het gedrukte en geschreven erfgoed van Nederland duurzaam en veilig voor de toekomst kan bewaren. Het wordt ontworpen door Office Winhov en komt te staan in de Harnaschpolder in de gemeente Midden-Delfland.
De bouw van een nieuw magazijn voor de nationale erfgoedcollectie van de KB is noodzakelijk omdat het huidige gebouw niet meer aan de kwaliteitseisen voor veilige bewaaromstandigheden voldoet. In het toekomstige magazijn kan de collectie op energieneutrale wijze voor de lange termijn worden veiliggesteld. Het magazijn wordt vrijwel geheel geautomatiseerd, met een robotinstallatie die de collectie bedient, zodat de miljoenen boeken, kranten en tijdschriften zuurstofarm kunnen worden opgeslagen. Dat voorkomt kans op brand. Het binnenklimaat – de temperatuur en de luchtvochtigheid – zal zonder de inzet van klimaatinstallaties worden gereguleerd. Dit draagt bij aan het langdurig behoud van de nationale collectie.
Toekomstbestendig pand
Office Winhov mag zich gaan buigen over het ontwerp en de realisatie van het project. De ideeën van dit architectenbureau sloten het beste aan bij de visie die de opdrachtgever voor de bouw, het Rijksvastgoedbedrijf, en de KB delen voor het nieuwe magazijn, zegt Lily Knibbeler, directeur van de KB. ‘Het te realiseren gebouw moet recht doen aan het verleden, het heden én de toekomst van de nationale bibliotheek. We bewaren alles wat ooit in en over Nederland is gepubliceerd en wat daar nu en in de toekomst bij komt. Die collectie voor iedereen altijd toegankelijk houden vraagt om een innovatief, toekomstbestendig pand.’
Jan Peter Wingender, partner van Office Winhov: ‘In een eigentijdse gevel willen we uitdrukking geven aan onder meer de stoffelijkheid van papier, de welving van een opengeslagen boek, het reliëf van drukwerk en de massa van de opgeslagen boeken.’
Splitsing magazijn van publieksgebouw
Het is niet de eerste keer dat de KB-collectie om nieuwe ruimte vraagt. ‘Omdat wij al het geschreven erfgoed van Nederland bewaren, zowel op papier als digitaal, zullen we nooit uitgegroeid raken, maar doorgroeien kunnen we in het nieuwe pand volop’, aldus Knibbeler. Hoewel de KB eerder nieuwe onderkomens heeft betrokken, is de splitsing van het magazijn van het publieksgebouw wel een nieuwe stap voor de bibliotheek. Knibbeler ziet dit met vertrouwen tegemoet: ‘The British Library en de Speicherbibliothek in het Zwitsere Büron werken al met externe, geautomatiseerde magazijnen. Zij zorgen ervoor dat aangevraagde boeken binnen een dag in het publieksgebouw worden bezorgd. Bij ons zal dat niet anders zijn.’
Volgens de huidige planning is het nieuwe magazijn in 2028 volledig in gebruik.
Foto: de Speicherbibliothek in het Zwitserse Büron heeft al een gerobotiseerd magazijn.
Fotocredit: Luca Zanier