Op 2 oktober 2013 organiseerde het Lectoraat Digital Archiving & Compliance van de Hogeschool van Amsterdam een congres over de informatiemaatschappij in 2023. Dit had niet plaats in de gebouwen van de hogeschool, maar in het Theater van ‘t Woord, Openbare Bibliotheek Amsterdam, Oosterdokkade 143. Die locatie is uitstekend. Het werd een goed gevulde zaal en dag.
Door: Paul Nieuwenhuysen
Volgens de organisatoren was het de bedoeling een blik vooruit te werpen met visionairs die een stap verder zijn en inspiratie plus advies te bieden voor de toekomst. Doelpubliek was (digitale) archivarissen, informatieprofessionals, IT managers, Compliance Officers en iedereen die nadenkt over en bezig is met informatie en informatiemanagement. De voortgaande digitalisering van de maatschappij heeft niet alleen invloed op de manier waarop met informatie wordt omgegaan en waarop informatie wordt gezocht en gevonden, maar heeft ook effecten op de bewijsplicht en de rechtmatigheid van handelen van zowel individuen als organisaties. Informatie is cruciaal. Informatietechnologie is een ‘commodity’. De exponentiële groei van de informatiemassa maakt duidelijk dat beheersing van informatiebronnen, informatiekanalen en informatietechnologie essentieel is. Hierbij is de informatiewaardeketen belangrijk: deze keten waarborgt de vier dimensies van informatie (kwaliteit, context, relevantie en voortbestaan).
Wetenschappers, marktstrategen, ‘software evangelists’ en visionairs
De sprekers waren vooraanstaande wetenschappers, marktstrategen, ‘software evangelists’ en visionairs, die de bezoekers een doorkijkje hebben gegeven in de trends van vandaag de dag, die hun uitwerking zullen gaan hebben op de informatiemaatschappij van het eerstkomende decennium.
Michiel Schwarz, cultureel adviseur, vertelde over het nieuwe culturele tijdperk van het ‘sustainisme’, waarin duurzame creativiteit een nieuw cultureel klimaat schept op het snijvlak van cultuur, media, technologie en maatschappelijke trends. Een brede visie om de dag mee te starten, vrij optimistisch zelfs.
Lokke Moerel, hoofd van de informatiebeveiligings- en privacypraktijk van De Brauw, Blackstone Westbroek Advocaten en hoogleraar Global ICT Law ging in op de juridische aspecten van privacy en beveiliging en de onomkeerbare trends daarin. Dit onderwerp staat meer dan ooit in de belangstelling, o.a. door de recente onthullingen over de situatie in de Verenigde Staten.
Theo Huibers, hoogleraar Information Retrieval aan de Universiteit Twente en oprichter en managing partner van het strategische adviesbureau Thaesis, nam ons mee in de digitale wereld van 2023 en de strategische keuzen die nu gemaakt moeten worden om klaar te zijn voor het komende decennium.
Wes Wierda, lector Media Business aan InHolland, muziekeconoom en -uitgever, ging in op de businessmodellen die de media-industrie in 2023 zal hebben ontwikkeld om intellectueel eigendom te gelde te maken.
Menno Thijssen, entrepreneur en incubator behandelde de ontwikkeling van ‘educational publishing’ en de uitdagende, mobiele, apps-gerichte, flexibele leerplatformen, die een grote uitdaging vormen voor de gevestigde onderwijsinstellingen. Oude wijn in nieuwe zakken, maar daar is niets mis mee, gezien de tijd hiervoor blijkbaar eindelijk rijp is geworden.
Eric Sieverts, oud-docent van de HvA, dook weer in de intrigerende wereld van zoeken en vinden en gaf al een blik op de situatie in 2023.
Apocalyps of als een Nirwana?
Het congres werd afgesloten met een debat met als kernvraag is of de informatiemaatschappij in 2023 als een Apocalyps of als een Nirwana moet worden beschouwd. Deelnemers waren prof. dr. Charles Jeurgens, Ir. Dirk Houtgraaf, Dr. Hans Henseler, prof. dr. Edith Hooge, dr Riemer Knoop en Ir. Hans Timmerman. De discussies waren gelukkig echt discussies i.pl.v. een melig onderonsje; blijkbaar zijn er meer dan een visie mogelijk, zoals verwacht.
Na het congres werd het boek gepresenteerd met eveneens als titel: ‘De informatiemaatschappij van 2023′. Daarin kunt u vijftien verhalen lezen, door experts uit verschillende disciplines geschreven. De bijdragen bevatten wetenschappelijk verantwoorde teksten, essays, persoonlijke ontboezemingen en bespiegelingen. Het geheel vormt een veelkleurig palet aan visies, dat stof tot nadenken geeft. Het boek wordt na het congres verder ontwikkeld door studenten tot een interactieve iPadpublicatie.
Opvallend optimistische indruk
Met dit congres gaf het lectoraat Digital Archiving & Compliance het startsein van jaarlijks terugkerende congressen. Het congres in 2014 (op woensdag 1 oktober) zal een internationaal karakter hebben en gewijd zijn aan ‘Cloud Archiving’.
Uiteraard vernemen de deelnemers aan zulk een algemeen, breed congres niets nieuwe en opzienbarends; dat is niet de bedoeling. Ondanks de ettelijke bedenkingen van de sprekers en deelnemers gaf het geheel een opvallend optimistische indruk. Tussen nu en 2023 verwachten de meesten blijkbaar ‘business as usual’, zij het dan nog iets meer complex en technisch ondersteund.
Sieverts als spreker en schrijver en Mackenzie Owen als schrijver in het boek vermelden wel de grenzen aan de groei, in het algemeen en zeker ook in de toepassingen van ICT in onze informatiewereld. Nu raast de digitale evolutie maar door, maar dat kan niet blijven duren. Nu vinden onze digitale documenten, foto’s en video’s gratis of bijna voor niets nog een plaats op het internet. Klaar voor de eeuwigheid? Is dit wel realistisch? Leven we deze jaren op het topje van de berg? Het zijn alleszins boeiende tijden voor de informatieprofessional.
Conclusie: een geslaagd evenement van niveau, informatief en inspirerend.