Marieke Grondstra is veranderkundige, trainer en coach. Met haar bedrijf Generatie STORM wil ze verschillende generaties binnen organisaties wakker schudden en op koers zetten naar een effectieve samenwerking. Ze schreef samen met organisatiepsycholoog Aart Bontekoning het boek Ygenwijs, waarin generatie Y aan het woord is over werken en samenwerken met de andere generaties.
Door: Andrea Langendoen
Grondstra begon haar loopbaan bij een groot Amerikaans adviesbureau. ‘De gemiddelde leeftijd was er vrij laag. Het viel me op dat veel van de jonge mensen (generatie Y) die er werkten het al snel vrij heftig vonden met als gevolg dat ze afhaakten of een burnout kregen. Ik besloot toen te onderzoeken waarom mensen uit die generatie het werken zo zwaar vonden, terwijl de mensen uit de generaties erboven juist energie kregen van datzelfde werk.’
Lerende generatie
Generatie Y is heel autonoom, heel erg zichzelf, aldus Marieke Grondstra. ‘Ze passen zich niet snel aan, doen niet alles “zoals het hoort”. Dat is zowel een voordeel als een nadeel. Niet alleen vinden ze collegialiteit heel belangrijk, ook geven en krijgen ze graag op een gelijkwaardige manier feedback. Het is een lerende generatie die het belangrijk vindt gezamenlijk iets te bouwen. Tegelijkertijd hebben ze een hekel aan routine; werk vinden ze al gauw een sleur worden. Ze gaan al snel op zoek naar nieuwe dingen, waardoor hun aandacht voor de zaken die ze kennen verslapt. In sommige organisaties kan dat spanningen opleveren.’
Branding
Wil een organisatie generatie Y binnenhalen, dan kan zij inzetten op maatschappelijke relevantie. ‘Veel mensen binnen deze generatie zijn op zoek naar zingeving en naar vakmanschap. Dat is iets wat je tegenwoordig overal terugziet,’ aldus Grondstra. ‘Die maatschappelijke relevantie zie je juist in branches die op het eerste gezicht wat minder “sexy” zijn. Denk bijvoorbeeld aan de afvalbranche: in deze tijd van recyclen en duurzaamheid is het voor jonge mensen juist heel gaaf om daarin actief te zijn.’ Een groot deel van je succes bij het aantrekken van deze generatie is dus afhankelijk van de ‘branding’ van je organisatie, de beeldvorming naar buiten toe.
Veranderenergie
De energie om iets in een organisatie te veranderen komt vaak als eerste van de jongere generaties, is de ervaring van Grondstra. ‘Die heeft de frisse blik en ziet wat er niet klopt. De verandering daadwerkelijk doorvoeren kan alleen als alle generaties samenwerken, elke generatie vanuit een eigen perspectief: babyboomers als naoorlogse opbouwers, generatie Y juist meer vanuit persoonlijke drijfveren. Generatie X kan als procesbegeleider de verbinding leggen tussen de verschillende generaties. En de pragmatische generatie richt zich het meest op het efficiënt realiseren van dingen. De kennis en kunde van alle generaties is nodig voor succesvolle transitie van oud naar nieuw. Organisaties kunnen door gebruik te maken van de kwaliteiten van iedere generatie het beste tot innovatie te komen.’
Geen focus op high potentials
Heeft Grondstra tot slot nog tips voor organisaties die een transitie (willen) doormaken? ‘Het ligt voor de hand, maar het belangrijkste is om als organisatie écht het besluit te nemen om te veranderen. Zorg dat je de ondersteuning krijgt van alle generaties en geef aan dat ze allemaal kunnen bijdragen aan de innovatie. Vaak leggen organisaties daarbij de focus op high potentials uit de jongere generatie – met het risico dat die “highpo’s” voor de implementatie alweer vertrokken zijn en dat de oudere generaties zich ondergewaardeerd voelen. Zet dus in op duurzaamheid en inzet van alle generatie
Generaties
Marieke Grondstra deelt generaties in naar geboortejaar (in perioden van vijftien jaar):
Babyboomers/protestgeneratie: geboren 1941-1955 – idealistische en gedreven democratiseerders, die een zinvolle bijdrage willen leveren.
Generatie X/verloren of verbindende generatie: geboren 1956-1970 – verbindend en coachend, gericht op anderen.
Pragmatische generatie: geboren 1971-1985 – pragmatische generatie met een ‘handen uit de mouwen’-mentaliteit en erg resultaatgericht.
Generatie Y: 1986-2000: creatieve multitaskers, gericht op persoonlijke ontwikkeling en op delen met anderen.
Track 8 Read and destroy: gone in 60 seconds
Marieke Grondstra: Storm in the achives: de informatiegeneratie
Deze bijdrage komt uit de KNVI Jaarcongresspecial (Bijlage bij IP nr. 8 / 2016). Het gehele nummer kun je hier lezen.