Voorzichtig wennen aan kunstmatige intelligentie met The Ghostwriter

‘AI is coming for you.’ Ook de creatieve sector moet eraan geloven, en om de landing wat zachter te maken bouwde design technologist en artist Arvind Sanjeev een vintage Brother om tot een AI-aangedreven typemachine: The Ghostwriter. ‘Een machine die interactiviteit tussen mens en machine mogelijk maakt.’

‘Big Tech heeft met kunstmatige intelligentie enorm ingezet op onze toekomst. Er liggen echter veel onbedoelde gevolgen op de loer achter al dit “AI showmanship”’, vindt Sanjeev. ‘Zoals de angst bij bepaalde beroepsgroepen om vervangen te worden door een machine. Schrijvers, artiesten en andere creatieven zijn onzeker over hun rol in deze nieuwe wereld met AI.’ Hij liep hier tegenaan tijdens de lessen AI die hij geeft aan creatieve opleidingen. Daar besloot hij iets op te bedenken.

Poëtische interventie

Het werd The Ghostwriter: Sanjeev transformeerde een vintage elektrische Brother AX-325-typemachine via reverse engineering in een apparaat dat wordt aangedreven door het GPT-3-taalmodel van OpenAI. Binnenin zit een Arduino die de tekens die je invoert omzet en deelt met een Raspberry Pi, die de GPT-3 API ondervraagt. Elk teken dat je via het originele toetsenbord intoetst, geeft na het commando Return een origineel antwoord van de AI.

The Ghostwriter is een ‘poëtische interventie’– zoals Sanjeev het zelf noemt. ‘Ze moet warme gevoelens oproepen en mensen uitnodigen om ermee te spelen. Daarom koos ik voor een typemachine, een artefact uit het verleden, een wereld waarin technologie nog meer fysiek was. Mensen vertrouwen typemachines, ze voelen zich er prettig bij omdat ze weten dat hun enige doel is om verhalen op papier te zetten. Dit in tegenstelling tot de huidige technologie met haar black boxes.’

‘Centauren zijn krachtiger’

Hij combineerde old en new skool om het nieuwe beter te begrijpen. Op zich een goede timing gezien de aandacht die niet veel later zou losbarsten bij de introductie van ChatGPT, een product van dezelfde bedenker van GPT-3, OpenAI. ‘De trage, analoge interface van de typemachine helpt de gebruiker om alleen op de inhoud te concentreren, zonder digitale afleidingen, en samen met de AI “mindful te co-creëren”’, legt de designer uit. ‘De AI kan in een rustig tempo worden ervaren, waardoor alle nuances van de machine aandachtig kunnen worden geabsorbeerd. Daarmee stemt The Ghostwriter tot nadenken over de nieuwe creatieve relatie die we aangaan met machines.’ 

Een relatie die elke individuele machine en elk individueel mens overstijgt, benadrukt Sanjeev. ‘Zoals Garry Kasparov, de eerste schaakkampioen die door AI werd verslagen, het stelt zijn mens-machinecombinaties (centauren) veel krachtiger dan een mens of machine alleen. Door interactie met The Ghostwriter kunnen creatieven begrijpen dat echte kracht alleen wordt ontketend wanneer een mens zijn emotionele intellect combineert met de computationele kracht van een AI.’

Enige scepsis

Zijn project werd eerst met enige scepsis ontvangen, maar al snel begonnen ook mensen hun invoeropdrachten voor The Ghostwriter met Sanjeev te delen via sociale media. Hij verzamelde de resultaten en maakte er een boekje van. ‘Het project creëert zo langzaamaan bewustwording van onze nieuwe mens-machinerelatie en hoe AI slechts een penseel is dat een schilder kan gebruiken om zijn verhaal te vertellen. Verhalen en menselijke problemen zullen altijd centraal staan in elk succesvol werk, of het nu door AI wordt gerealiseerd of niet’, vindt hij.

Dit artikel is verschenen in het digitale magazine IP #1-2023. Ken je IP nog niet en wil je een proefnummer aanvragen? Mail dan naar redactie@informatieprofessional.nl.