UvA-onderzoek: Nederlanders zijn digitaal nog niet vaardig genoeg

Nederlanders moeten nog flink worden bijgespijkerd op het gebied van digitale vaardigheden en digitale kennis. Dat blijkt uit meerjarig onderzoek van de Amsterdam School of Communication Research (ASCoR) van de Universiteit van Amsterdam onder 5084 Nederlanders tussen de 10 en 94 jaar oud. Vooral kinderen, oudere Nederlanders en lager opgeleiden hebben een achterstand.

Communicatiewetenschappers Dian de Vries, Jessica Piotrowski en Claes de Vreese onderzochten in welke mate Nederlanders online informatie kritisch kunnen beoordelen en hun online gegevens kunnen beschermen. Ook stelden ze de vraag hoe gezond mensen omgaan met digitale apparaten.

Tegelijkertijd ontwikkelden de onderzoekers een tool waarmee alle Nederlanders hun digitale vaardigheden kunnen testen en advies ontvangen over het verbeteren van vaardigheden. Daaruit blijkt dat Nederlanders in het algemeen nog veel te leren hebben, zoals rond vaardigheden met betrekking tot AI.

Duurzaam omgaan met online apparaten

In het onderzoek werden negen digitale hoofdvaardigheden onderscheiden, waar mensen verschillend op scoorden. Over het algemeen kunnen Nederlanders vinden wat ze online zoeken. Op een sociale manier omgaan met anderen online (‘netiquette’), vinden Nederlanders gemiddeld ook vrij makkelijk. Net als online problemen oplossen, dat wil zeggen: weten waar je hulp kunt vinden als iets niet lukt online.

Maar op een duurzame manier omgaan met online apparaten is voor veel mensen moeilijk. Daarnaast moeten ze veel leren over AI, zoals het herkennen dat websites gebruikmaken van kunstmatige intelligentie. Hiervoor moet je kritisch informatie kunnen beoordelen, bijvoorbeeld op betrouwbaarheid, waar veel Nederlanders nog moeite mee hebben.

Als vervolg op dit project zijn ASCoR en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een nieuw project begonnen om trends in digitale competentie te monitoren. De onderzoekers bekijken hoe digitale competenties veranderen naarmate de technologie zich ontwikkelt. Ook ontwikkelen ze een dashboard dat in een oogopslag moet laten zien welke bevolkingsgroepen de meeste hulp nodig hebben om zo interventies effectiever in te zetten.

Het hele rapport is hier te lezen.