De Digitale Stad (DDS) wordt door UNESCO toegevoegd aan het internationale register Memory of the World, een lijst van culturele en historische documenten en archieven die van wereldwijd belang zijn. DDS is het eerste digital born erfgoed op deze lijst. Op 23 mei bezoekt de Nederlandse UNESCO-commissie Waag in Amsterdam om de benoeming officieel te maken.
DDS werd in 1994 in Amsterdam opgericht als een van de eerste online gemeenschappen ter wereld, gebouwd op publieke waarden en onderhouden door een actieve community. In deze virtuele stad konden gebruikers via chatrooms communiceren, hun eigen virtuele huizen bouwen en deelnemen aan online evenementen en activiteiten. Het vormde de basis en inspiratie voor vele andere online netwerken hierna. DDS was wereldwijd een van de eerste publieke toegangsportalen tot het internet.
In haar tijd was DDS revolutionair. Ze wordt gezien als een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van het internet en de digitale cultuur in Nederland en de wereld. Uit de DDS-community ontstond later Waag, dat is uitgegroeid tot het futurelab voor technologie en maatschappij van Nederland.
Internet als publieke ruimte
‘Het is enorm waardevol dat we uit het begin van het publieksinternet juist dit kwetsbare digitale erfgoed hebben weten te behouden. Als UNESCO is het belangrijk om hier erkenning voor te geven. In nog geen dertig jaar was DDS bijna tot de kleitabletten van het digitale erfgoed verworden. Mede dankzij de cruciale webarcheologie die nodig was om dit erfgoed te bewaren, is het nu veilig gesteld voor de toekomst’, aldus Martin Berendse, voorzitter van het Memory of the World-comité Nederland.
‘Dat De Digitale Stad als eerste digitale publieke ruimte en sociaalmediaplatform door UNESCO is geselecteerd als mondiaal werelderfgoed is een grote erkenning voor het belang van sociale bewegingen en kunstenaars in de ontwikkeling van het internet’, zegt Marleen Stikker, initiatiefnemer en voormalig ‘burgemeester’ van De Digitale Stad en directeur van Waag Futurelab. ‘Het laat zien dat het internet een digitale publieke ruimte kan zijn en dat we daar sterk in moeten investeren.’
Case study voor webarcheologie
In 2001 werd De Digitale Stad gesloten. Om dit digital born erfgoed van de ondergang te redden startte het Amsterdam Museum in 2011 een project, samen met Waag Society, de Universiteit van Amsterdam, DDS-community en vele andere partners. Het ‘opgraven’ en reconstrueren van DDS fungeerde als een case study voor webarcheologie en heeft ervoor gezorgd dat DDS in een museale context bewaard en getoond kan worden voor toekomstige generaties.
Beeld & Geluid beheert het audiovisuele DDS-archief, waaronder de eerste smart-tv-uitzendingen waarin voor het eerst verschillende media en interactie werden gecombineerd. De KB onderhoudt de DDS-reconstructies en de documentatie. Het Amsterdam Museum bewaart en toont de 3D DDS-objecten.
Er zijn nog enkele andere Nederlandse erfgoedobjecten toegevoegd aan UNESCO’s Memory of the World-lijst. Zie daarvoor de andere berichten op informatieprofessional.nl.