Terugblik met Jelke Nijboer

Bijna 25 jaar werkte onderwijsmanager Jelke Nijboer bij de opleiding Media, Informatie en Communicatie (MIC) van de Hogeschool van Amsterdam. Eind november heeft hij zijn carrière in het onderwijs beëindigd omdat hij 65 wordt. Een terugblik.

Door: Ronald de Nijs

Groente en fruit

‘Na de heao heb ik halverwege de jaren zeventig als marktonderzoeker op het gebied van groente en fruit gewerkt. Op een dag las ik een advertentie waarin de Openbare Bibliotheek Amsterdam een vakreferent voor de wetenschappelijke steunfunctie zocht. Als marktonderzoeker deed ik veel deskresearch en was een intensief gebruiker van (ministerie)bibliotheken. Die baan leek me dus wel wat. Hoewel ik geen vakdiploma’s had, werd ik tot mijn verrassing aangenomen.’

Gastcolleges

‘Vervolgens ben ik de GO-C opleiding literatuuronderzoek gaan doen, waar ik gezelschap kreeg van diverse docenten van de bibliotheekopleidingen die de GOC-opleiding verplicht moesten volgen. Via deze contacten ben ik gastcolleges gaan geven op de Frederik Muller Akademie (FMA) in Amsterdam. In 1980 kreeg ik een contract voor één uur per week (!) en pas begin jaren negentig ben ik – samen met Eric Sieverts [lid van de IP-redactie, RdN] – als voltijdsdocent bij de Hogeschool van Amsterdam (de FMA was inmiddels opgeslokt door de Hogeschool van Amsterdam) aan de slag gegaan.’

Lastige start

‘Ik heb enorm moeten wennen aan de vergadercultuur en de snelle veranderingen in het hoger onderwijs. Gaandeweg bleek ook nog eens dat het aantal studenten dramatisch afnam. Nee, het was niet zo’n lekkere start. Met de komst van Peter van Gorsel als nieuwe opleidingsdirecteur eind jaren negentig kwam er weer nieuw elan; de opleiding werd veel breder dan informatie, boekhandel en uitgeverij alleen en ging zich steeds meer op media richten. En met succes. Ook kreeg de opleiding in het Instituut voor Media & Informatiemanagement (MIM) een nieuwe vibe dankzij de komst van nieuwe, jonge docenten. Het werd steeds leuker!’

Onderwijsmanager

‘In 2002 werd ik gevraagd om onderwijsmanager te worden van het MIM (nu: Media, Informatie en Communicatie / MIC) en een geheel vernieuwde deeltijdopleiding op te zetten. Een onverwachte carrièrestap, maar wel een die me goed is bevallen. Je werd daarin ook gestimuleerd om via managementopleidingen je kwaliteiten op dit gebied verder te ontwikkelen. Het mooie van deze functie was onder andere dat je high potentials kon stimuleren om te “groeien”.’

Highlight

‘Toen ik net bij de HvA werkte, vroeg mijn collega Ruud Bruyns of ik samen met hem een congres in Boedapest wilde organiseren. Daaruit is BOBCATSSS voortgekomen, een internationaal congres voor en door studenten en vakgenoten en elk jaar in een ander land. Ik ben er al die tijd bij betrokken geweest en de laatste jaren zat ik in het bestuur van EUCLID die dit congres inmiddels onder haar vleugels had genomen. De twintigste editie in 2012 hebben we in Amsterdam gehouden. Het was een groot succes. Ik heb dit internationale werk altijd erg leuk gevonden.’

Archiefopleiding

‘Na de fusie tussen de Archiefschool en HvA in 2009 kreeg ik ook de archiefopleiding onder mijn hoede. Studenten die naar het MIC gaan willen “iets” met media gaan doen, studenten Archivistiek weten precies wat ze willen worden. De archiefstudenten hebben vaak al een voortgezette opleiding, iets wat sinds een paar jaar in hun nadeel werkt: ze moeten nu 7500 euro collegegeld betalen. Slechts een paar studenten zijn nog bereid of in staat om dit fikse bedrag jaarlijks neer te tellen. Dat is jammer voor de HvA, en zeker ook niet goed voor het archiefveld.’

Informatievak

‘De opleidingen zijn veel breder geworden. Het paradigma verschoof: informatie en media staan centraal, in alle mogelijke vormen en uitingen en niet gebonden aan plaats, tijd en sector. Het traditionele bibliotheekonderwijs is al bijna overal in de wereld verdwenen. Zelfs de Scandinavische opleidingen verschuiven richting media, informatie en communicatie. Er blijft zeker vraag naar breed opgeleide informatieprofessionals. De afgestudeerde informatie- en mediaprofessional heeft, naar mijn mening, een schitterende toekomst voor zich.’

Ronald de Nijs is eindredacteur van IP.

Deze bijdrage komt uit IP nr. 9 / 2014. Het gehele nummer kun je hier lezen