Vijftien kennisinstellingen en het ministerie van OCW hebben vandaag het convenant ondertekend waarin zij afspreken ook op landelijk niveau te gaan samenwerken om de transitie naar open science te versnellen. Deze samenwerking krijgt vorm via een tijdelijk regieorgaan, Open Science NL, dat organisatorisch zal worden ondergebracht bij NWO.
Met de oprichting van Open Science NL wil minister Dijkgraaf (OCW) de ontwikkeling van open science versnellen en zorgen dat het de norm wordt in Nederland. Het kabinet heeft eerder aangekondigd dat het daar in totaal 184 miljoen euro voor vrijmaakt de komende tien jaar. Het regieorgaan zal dit bedrag tot en met 2031 verdelen.
Open science doorbreekt barrières en zorgt ervoor dat de vele vormen van wetenschappelijke kennis wel openlijk beschikbaar, benaderbaar en herbruikbaar worden. Dat is ook principieel van belang, omdat onderzoek dat met publieke middelen is gefinancierd toegankelijk hoort te zijn voor de samenleving, zegt Dijkgraaf. ‘Nog te vaak zit kennis achter een betaalmuur of worden wetenschappelijke data niet beschikbaar gemaakt. Resultaten van onderzoek moeten vrij beschikbaar zijn, voor iedereen! Alleen dan kunnen we laten zien wat de wetenschap doet, maar kunnen we ook samen de uitdagingen van deze tijd aanpakken.’
Vertrouwen in wetenschap
De wetenschap, de maatschappij en het bedrijfsleven profiteren van open science, omdat open samenwerking kan leiden tot snellere wetenschappelijke doorbraken, innovaties en grotere maatschappelijke impact. Doordat onderzoekers transparant zijn over hun werkwijze en gebruikte data, wordt de wetenschap als geheel toegankelijker en controleerbaarder. Dit komt het vertrouwen in de wetenschap ten goede en zorgt voor een verbeterde verbinding tussen wetenschappers en de maatschappij, aldus de betrokken partijen.
Het convenant is ondertekend door de opensciencepartners NWO, UNL, NFU, VH, SURF, KNAW, NWO-I, ZonMw, UKB, KB, DANS, Netherlands eScience Center, 4TUResearchData, Health-RI en SHB. Open Science NL heeft als meerwaarde dat alle partijen hiermee hun gezamenlijke commitment voor open science vastleggen. Dat is belangrijk, omdat de transitie voor het grootste deel wordt gerealiseerd door de betrokken organisaties zelf, waarbij Open Science NL een faciliterende en aanjagende rol speelt.