Het Rathenau Instituut schreef op verzoek van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) het rapport Waardevol digitaliseren. Hoe lokale bestuurders vanuit publiek perspectief mee kunnen doen aan het ‘technologiespel’. In dit rapport wordt, vanuit het perspectief van lokale bestuurders, op diverse manieren naar digitalisering gekeken.
Digitalisering biedt gemeenten nieuwe kansen om te innoveren, democratie te vernieuwen en dienstverlening te verbeteren. Bijvoorbeeld bij transport, energie of afval. Belangrijk is dat gemeenten daarbij hun bewoners betrekken en ze ook helder informeren over de impact van hun participatie.
Lokale experimenten, bijvoorbeeld living labs, hebben meer impact als gemeenten hun kennis en expertise samen opbouwen en delen. Ook over de gemeentegrenzen heen, op nationaal en Europees niveau. Bestuurders moeten dan wel duidelijk maken waarom digitalisering maatschappelijk gewenst is.
Rol voor lokale bestuurders
Gemeenten kregen de afgelopen jaren steeds meer taken en verantwoordelijkheden. Lokale bestuurders hebben daardoor een centrale rol bij het toepassen van nieuwe technologische innovaties.
De manier waarop Nederlandse gemeenten digitaal innoveren, heeft impact op de lokale democratie, de economie, functioneren van de overheid, werk, het sociale leven en de fysieke leefwereld. Zo zorgen sensoren bij uitgaanspubliek voor veiligheid en zorgen slimme verkeerslichten en straatverlichting voor betere doorstroming en energiebesparing.
Maatschappelijke doelen voorop
Lokale bestuurders moeten in hun beleidskeuzes maatschappelijke doelen voorop stellen en handelen vanuit publieke waarden, zoals privacy, zelfbeschikking, het tegengaan van sociale uitsluitingen en toezicht op technologie. Zo kan digitalisering bijdragen aan effectievere burgerparticipatie, duurzame innovaties met maatschappelijk draagvlak en betere dienstverlening aan bewoners.
Het rapport (PDF) is hier te downloaden.