Door: Marieke van Delft
Bij de afsluiting van het project in 2009 werd gecommuniceerd dat de Short-Title Catalogue Netherlands (STCN), de nationale bibliografie van het in Nederland gedrukte boek tot 1800, ‘af’ was. Toch was het van meet af aan de bedoeling de STCN als dienst voort te zetten. Want deze catalogus was niet af, is niet af en zal hoogstwaarschijnlijk ook nooit af zijn. Er wordt nog steeds aan doorgewerkt. Ook al bevat de STCN nu alle grote collecties in Nederland, evenals enkele in het buitenland zoals de British Library, er zijn nog allerlei bibliotheken en archieven in binnen- en buitenland te onderzoeken.
210.000ste titel
De dienst STCN is ondergebracht bij de Koninklijke Bibliotheek, waar een klein team specialisten eraan verder werkt. En met succes. Afgelopen februari werd de 210.000ste titel ingevoerd. Ter vergelijking: bij de afsluiting van het project telde het bestand ongeveer 198.000 titels.
De STCN wordt op verschillende manieren uitgebreid, bijvoorbeeld door nieuwe aanwinsten van Nederlandse bibliotheken te beschrijven die nog steeds onbekende boeken weten aan te kopen. In de Universiteitsbibliotheek Amsterdam was nog niet de hele collectie verwerkt en is men na de afsluiting van het project doorgegaan.
Nieuwe collecties
Ook werkt het STCN-team geregeld mensen in, om in binnen- of buitenland nieuwe collecties te beschrijven, zoals de Fondation Custodia in Parijs en het Rijksmuseum in Amsterdam. Momenteel beschrijft een oud-STCN’er de Nederlandse oude drukken in Teylers Museum (Haarlem). Een andere voormalig medewerker exploreerde Nederlandse drukken in Zweedse bibliotheken en gaat dit jaar in Lövstabruk (Zweden) de collectie van Charles de Geer (1720-1778) beschrijven.
Verder worden met bibliotheken in Hongarije, Rusland (Sint-Petersburg) en Ierland (Dublin, Fagel-collectie) plannen gemaakt voor de verwerking van hun Nederlandse drukken. Immers, Nederlandse boeken zijn overal: er werd hier heel veel gedrukt en die boeken werden vanuit het buitenland besteld of gekocht op veilingen, of door studenten die hier gestudeerd hadden mee naar huis genomen.
Andere soorten drukwerk
Andrew Pettegree, hoogleraar geschiedenis University St. Andrews, geeft momenteel lezingen in Nederland, waarin hij betoogt dat de STCN sowieso niet compleet is. Een aantal categorieën drukwerk wordt immers bewust niet beschreven: plano’s, ambassadeursbrieven en kranten. Die maken volgens Pettegree een substantieel onderdeel uit van de Nederlandse boekproductie in de vroegmoderne tijd.
Of het haalbaar is die soorten drukwerk zonder extra middelen alsnog aan de STCN toe te voegen, is de vraag. In ieder geval zorgt het kleine STCN-team in samenwerking met anderen ervoor dat het bestand steeds substantiëler wordt.
Marieke van Delft is conservator Oude Drukken bij de Koninklijke Bibliotheek.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 3 / 2018. Het gehele nummer kun je hier lezen.