Vijf miljard mensen brengen bijna de helft van hun tijd online door. Volgens een nieuwe studie van de Finse Aalto University is browser clutter een serieus probleem voor een op de vier van hen. De resultaten worden op 27 april gepresenteerd tijdens CHI 2023, de conferentie voor human-computer interaction research.
‘We hebben onderzocht welke uitdagingen ervoor zorgen dat gebruikers zich overweldigd voelen tijdens het surfen op internet, en we hebben ook het gedrag in kaart gebracht dat de clutter veroorzaakt en hoe gebruikers reageren op de stress’, zegt universitair hoofddocent Janne Lindqvist van Aalto University. Browsegewoonten blijken een grote rol te spelen bij het onoverzichtelijk maken van een browser. Aan de hand van interviews en een online-enquête ontdekten de onderzoekers dat clutter-gerelateerde stress toeneemt wanneer gebruikers een groot aantal tabbladen en browservensters openhouden. Daarnaast kan de stress toenemen door interactieve elementen, zoals advertenties en pop-upvensters.
Concentratie verslapt
Multitasking draagt bij aan het probleem, en het wordt nog erger als gebruikers aarzelen om tabbladen te sluiten of als ze te maken hebben met complexe taken, zo blijkt uit de studie. Clutter stapelt zich ook op wanneer gebruikers tabbladen hebben geopend die betrekking hebben op verschillende online activiteiten, bijvoorbeeld als ze een reisreservering beheren op het ene tabblad en chatten met vrienden of collega’s op een ander tabblad. ‘Het is alsof een keukentafel wordt gebruikt als eettafel, als bureau voor het huiswerk van de oudere kinderen en als speeltafel voor de jongste – allemaal tegelijk en zonder op te ruimen’, legt Lindqvist uit.
Het openlaten van webpagina’s nadat we ermee klaar zijn, draagt bij aan de clutter, en clutter wordt ook beïnvloed door hoe we naar informatie zoeken en van pagina naar pagina gaan. ‘Mensen vergeten snel wat ze zochten. Onze concentratie verslapt als er interessante dingen op het scherm verschijnen, en dan beginnen we links te volgen en tabbladen te verzamelen.’
Houding aanpassen
Volgens het onderzoek reageren veel gebruikers op stress door te proberen hun gedrag of houding ten opzichte van de clutter aan te passen. Probleemgerichte oplossingen blijken behulpzaam bij het oplossen van het vraagstuk. Een voorbeeldoplossing zou zijn om clutter bewust te minimaliseren door een bovengrens te bepalen voor het aantal geopende tabbladen. ‘Toch zijn dergelijke oplossingen niet altijd effectief, zo leerden we van interviewdeelnemers. Soms weerhoudt de inspanning gebruikers ervan om deze strategieën toe te passen’, merkt promovendus Rongjun Ma op.
Ook emotiegerichte strategieën kunnen in bepaalde situaties nuttig zijn, constateert promovendus Henrik Lassila. ‘Een individuele gebruiker heeft zeer beperkte middelen om bijvoorbeeld het aantal pop-upvensters of advertenties op een website te beïnvloeden, dus kan het helpen om manieren te vinden om hiermee om te gaan.’
Eigen surfgedrag onderzoeken
De onderzoekers wijzen erop dat ‘organizing techniques’, zoals het gebruik van tools om tabbladen te beheren, alleen maar kunnen leiden tot meer clutter. ‘Deze benaderingen zijn vergelijkbaar met iemand die niet echt schoonmaakt, maar gewoon dingen herschikt in dezelfde ruimte – het probleem verdwijnt niet’, zegt Lindqvist. Hij hoopt dat de bevindingen van het team mensen zullen helpen hun eigen surfgedrag te onderzoeken en hun ervaring te verbeteren. Voor hem past dit onderzoek ‘in een bredere poging om te profiteren van computers en tegelijkertijd zo min mogelijk last te hebben van hun eigenaardigheden en nadelen’.
Illustratie boven: Matti Ahlgren/Aalto University.