Internet Archive verliest eerste gevecht om e-bookuitlening

Een federale rechter heeft zich uitgesproken tegen Internet Archive in een rechtszaak die door vier boekuitgevers (Hachette, HarperCollins, John Wiley & Sons en Penguin Random House) is aangespannen. De website heeft volgens hem niet het recht om boeken te scannen en uit te lenen als een bibliotheek. 

De rechter besloot dat Internet Archive (IA) niets anders had gedaan dan ‘afgeleide werken’ maken en dus toestemming nodig had van de auteursrechthouders van de boeken – de uitgevers – voordat ze werden uitgeleend via het National Emergency Library-programma.

IA zegt in beroep te gaan. ‘De beslissing van de lagere rechtbank is een klap voor alle bibliotheken en de communities die we bedienen’, schrijft Chris Freeland, directeur van Open Libraries van Internet Archive, in een blogpost. ‘Deze beslissing heeft gevolgen voor bibliotheken in de VS die afhankelijk zijn van gecontroleerde digitale uitlening om hun klanten online aan boeken te koppelen. Het kwetst auteurs door te zeggen dat oneerlijke licentiemodellen de enige manier zijn waarop hun boeken online kunnen worden gelezen. En het belemmert de toegang tot informatie in het digitale tijdperk en schaadt alle lezers, overal.’

In zijn uitspraak overwoog de rechter of IA opereerde volgens het principe van ‘fair use’, dat eerder in 2014 een project voor het bewaren van digitale boeken van onder andere Google Books en HathiTrust beschermde. De rechter verwierp echter alle fair use-argumenten van IA.

Coronapandemie

De rechtszaak kwam voort uit het besluit van Internet Archive om vroeg in de coronapandemie de National Emergency Library te lanceren, waardoor mensen toegang kregen tot 1,4 miljoen gedigitaliseerde boeken zonder wachtlijst. Doorgaans werkt het Open Library-programma van IA volgens een ‘controlled digital lending’ (CDL)-systeem, waarbij het gedigitaliseerde exemplaren van een boek een-op-een kan uitlenen. Tijdens corona werden de wachtlijsten echter losgelaten. Sommigen waren niet blij met deze keuze, en de vier uitgevers klaagden de organisatie in juni 2020 aan. Later die maand sloot IA het programma af.