Information designer en kunstenaar Ruiter Janssen (1987) heeft met zijn werk voor NRC Handelsblad de aandacht getrokken van het Nederlandse ontwerpersgilde. Tijdens zijn Master Design aan het Sandberg Instituut te Amsterdam (2011-2013) heeft hij zich beziggehouden met het onderwerp leegstand. In 2013 presenteerde hij zijn nieuwste project ‘Te leeg’, waarmee hij de winkelleegstand in Groningen aan de kaak stelde. InformatieProfessional sprak deze ambitieuze ontwerper over zijn werk en vakgebied.
Door: Niall MacKellar
Wat houdt je project ‘Te leeg’ in?
‘Galerie Sign in Groningen vroeg me een “artist in residence” te doen, waarbij ik alle middelen zoals een slaapplaats, eten en gereedschap kreeg om een project op te starten. Terwijl ik in deze stad verbleef, verbaasde ik mij over de vele leegstaande winkelpanden. Daar wilde ik iets mee gaan doen!’
‘Zo begin ik altijd een project: vanuit verbazing. Vervolgens benader ik het onderwerp vanuit een journalistiek oogpunt. Eerst heb ik onderzoek gedaan naar winkelleegstand door databanken met gegevens over de stad te raadplegen, buurtbewoners te spreken over hun ervaringen met de leegstand en foto’s van de locatie te maken. Zo kreeg ik een goed beeld van de situatie.’
‘Voor de presentatie van mijn onderzoek kon ik me eerst richten op verschillende leegstaande winkelpanden, maar vanwege beperkte tijd heb ik me geconcentreerd op één pand. Ik vond dat ik dit winkelpand een stem moest geven door het fysiek te betrekken in het project. Ik besloot de uitkomsten van mijn onderzoek in deze ruimte te presenteren.’
‘In mijn werk leg ik de toeschouwer niet zozeer mijn eigen mening op. Ik probeer een context te creëren, zodat mensen zelf een mening kunnen vormen. Door data over de winkelleegstand in Groningen te visualiseren in zo’n pand, creëer je zo’n context en door gebruik te maken van een felle kleur en bouwlampen zet je het onderwerp letterlijk in de spotlights. Dit resulteerde erin dat er zowel op gemeentelijk niveau als door de buurt zelf over werd gesproken en dat er hopelijk actie wordt ondernomen.’
Hoe ga je om met die grote hoeveelheden aan data? En hoe verwerk je dat in een passend beeld?
‘Ik ben geen onderzoeker of wetenschapper, maar ik vind het verrichten van dit soort onderzoek zeer interessant. Op de kunstacademie leer je niks over data, maar wel: conceptueel denken. Dit betekent echter niet dat ik zelf geen onderzoek kan doen.’
‘Ik vind het geweldig om vervolgens met de verkregen data een beeld te creëren. Dat is de macht van infographics. Dat je door de visualisatie patronen gaat zien of dingen gaat ervaren die je niet had gezien als je het niet had gevisualiseerd. In mijn project “Te leeg” komt dat mooi naar voren: je ziet dat de leegstand in Groningen veel complexer in elkaar zit dan dat ik op voorhand had gedacht. Er zijn zo veel partijen bij betrokken dat het niet zo een-twee-drie op te lossen is.’
‘Infographics zijn zeer contextgevoelig, omdat je een verhaal probeert te vertellen. Als je de data op een verkeerde manier interpreteert, kun je een verkeerde boodschap overbrengen. Als onervaren ontwerper kun je al snel de mist in gaan door bijvoorbeeld met verkeerde verhoudingen te werken. Dus als je mij vraagt wat ik van doe-het-zelf-visualiseer-software zoals infogr.am vind, dan denk ik dat gebruikers ervan vanzelf hun neus zullen stoten. Net zoals ik dat in het begin nogal eens heb gedaan.’
Hoe zie je je eigen toekomst als information designer?
‘Mensen waarderen het werk dat ik nu maak en ik voel mij er ook fijn bij. Ik zou het geweldig vinden om meer samen te werken met professionele researchers, waardoor mijn werk nog meer diepgang krijgt. Dan gaat de kwaliteit van zo’n visualisatie ook omhoog.’
‘Zelf zie ik mij toch meer als information designer dan als kunstenaar. Ik zie het als een uitdaging iets duidelijks te ontwerpen, waardoor mensen tot nieuwe inzichten kunnen komen.’
‘Ik wil mij meer richten op “digitaal” omdat ik verwacht dat ontwerpen voor papier steeds minder zal worden. Ik ben al een aantal jaar bezig in dit vakgebied en Ik hoop in de toekomst nog vele projecten gerelateerd aan information design te doen.’
Niall MacKellar heeft Media, Informatie en Communicatie gestudeerd aan de Hogeschool van Amsterdam.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 2 / 2014. Het gehele nummer kun je hier lezen