Bien étonnés de se trouver ensemble? Een collectie van een 17e-eeuwse Grote Nederlander en een Amerikaanse toekomstvisie op bibliotheken hebben op het eerste gezicht weinig met elkaar te maken. Maar voor bibliotheken zijn speciale collecties net zo belangrijk als digitale toepassingen. In de zevende aflevering van een serie combinatiebesprekingen schenkt Jos Damen weer aandacht aan digitale én fysieke collecties.
Door: Jos Damen
Constantijn Huygens schreef drie tot vier brieven per dag. Hij overleed in 1687 op 90-jarige leeftijd. Vermoedelijk schreef hij in zijn leven dus meer dan 70.000 brieven, en hij ontving er ongeveer 30.000. 7.000 van die brieven zijn bewaard gebleven, waarvan de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag er 1.800 in haar bezit heeft. De rest ligt vooral in de Leidse universiteitsbibliotheek.
De Koninklijke Bibliotheek heeft van Constantijn Huygens een veelzijdige collectie bij elkaar verzameld: handschriften, een dagboek, reisjournalen, bijzondere drukken, ontwerpen en tekeningen. Tot 10 september is een klein deel daarvan op een tentoonstelling in de KB te zien.
Vader Huygens
Tegelijkertijd verscheen een charmant boekje over de Huygenscollectie in de KB, geschreven door Ad Leerintveld. Deze handzame uitgave is uitgekomen in de Miniaturenreeks van Bekking & Blitz en laat 34 bijzondere stukken zien, meeen afbeelding en een toelichting. Het boekje leest aangenaam en de toelichting is geschreven door een kenner, ook al is er in de tekst soms wat verdubbeling met het algemene deel over Constantijn Huygens.
Huygens was een zeer veelzijdig mens: diplomaat, staatsman en dichter. Hij schreef muziek en voedde zijn kinderen even veelzijdig op. Zoon Christiaan werd nog beroemder dan zijn vader, onder andere vanwege zijn sterrekundige blik en de ontdekking van de maan Titan bij Saturnus. In de Grote Kerk in Den Haag is nog tot 30 augustus een tentoonstelling over vader Constantijn en zoon Christiaan te bezichtigen.
John Donne
Constantijn Huygens is in Engeland beroemd vanwege de publicatie van zijn vertalingen van de prachtige gedichten van John Donne, nog voordat die in het Engels gepubliceerd werden. Huygens had zelf waarschijnlijk 10.000 boeken in zijn bezit, die na zijn dood zijn verkocht. Inmiddels zijn er 200 exemplaren opgespoord. Ontdekt u een boek met op de titelpagina in handschrift Constanter, meld dat dan via www.leidenuniv.nl/fsw/verduin/constanter.
Toekomstvisie
Een heel ander karakter heeft het boek Reflecting on the future of academic and public libraries dat onder auspiciën van de American Library Association is verschenen. Het boek probeert bibliotheken in de economische recessie en de veranderende informatieomgeving nieuwe wegen te laten zien. Dat doet het boek voor universitaire, maar zeker ook voor openbare bibliotheken.
Trends en scenario’s
Het boek presenteert in negen hoofdstukken trends, scenario’s en vele praktische toepassingen. De doelgroep is de geïnteresseerde bibliothecaris, maar ook voor medewerkers in staffuncties en directies van bibliotheken is dit boek lezenswaardig.
Bibliotheek in telefooncel
De praktische toepassingen zijn heel divers. Bij Rutgers University in de VS krijgen alle nieuwe studenten en medewerkers een persoonlijke bibliothecaris toegewezen, bij wie ze 24 uur per dag via e-mail of sms terecht kunnen voor vragen. Iedereen krijgt algemene, maar ook persoonlijke tips en alerts. De Dibrary in Seoul, een digitale bibliotheek, geeft haar gebruikers ‘computing facilities’ en toegang tot een archief met ebooks. De Phone Booth Library in het Engelse Westburysub-Mendip is ’s werelds kleinste bibliotheek – in een afgeschreven telefooncel. Biblioburro in Colombia levert plattelandsdorpen vanaf twee ezels boeken en biedt aardrijkskundelessen aan.
Serieus
Ook serieuze academische oplossingen komen aan bod. Uiteraard diverse toepassingen van open access-publicaties, maar ook de bijzondere aanpak van Pam Sandlian-Smith die sinds 2007 met haar revolutionaire Anythink Libraries de omgeving van Thornton, Colorado, met nieuwe ideeën overstroomde. Niet elke bibliotheek speelt het klaar om met 100.000 boeken 1,7 miljoen uitleningen te realiseren! Hoe? Lees www.anythinklibraries.org of dit boek.
Reflecting on the future of academic and public libraries | Ed. by Peter Hernon and Joseph R. Matthews | London: Facet Publishing |
2012 | ISBN 9781856049481 | € 65 | 256 blz. | Waardering: ●●●○○
Ad Leerintveld | Constantijn Huygens | De collectie in de Koninklijke Bibliotheek | Amersfoort: Bekking & Blitz uitgevers | 2013 |
ISBN 9789061094678 | € 10 | 128 blz. | Waardering: ●●●○○
Jos Damen is hoofd van bibliotheek en IT bij het AfrikaStudiecentrum in Leiden.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 6/ 2013. Het gehele nummer kun je hier lezen