Bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam is vanaf 24 juni de tentoonstelling ‘Sterke verhalen’ te zien.
De tentoonstelling brengt in beeld hoe de verhalen over Assepoester, Gullivers Reizen, Tijl Uilenspiegel, Cartouche en Faust tot op de dag van vandaag zijn overgeleverd. Speciale aandacht is er voor centsprenten en hoe deze vorm van populaire cultuur onze verhaaltraditie levend heeft gehouden.
Centsprenten, goedkoop gedrukte vellen met plaatjes en praatjes, zijn een belangrijk medium in de achttiende en negentiende eeuw. Ze hebben de verhalen populair gemaakt en zo aan nieuwe generaties doorgegeven. Belangrijk in de tentoonstelling zijn de collecties van Arie van den Berg en Nico Boerma, verzamelaars van populair drukwerk. Ook uit de Theatercollectie (van het voormalig Theater Instituut Nederland) zijn opmerkelijke stukken gebruikt. Bovendien zijn er een bijzondere toverlantaarn, een opticakast en houten opbergtassen te zien. Een mini-documentaire, waarin verzamelaars en conservatoren aan het woord zijn, leidt de tentoonstelling in.
De tentoonstelling is een van de uitkomsten van een onderzoek van Jeroen Salman, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Salman doet onderzoek naar populaire cultuur en ontving een NWO-subsidie voor het project ‘Popularization and Media Strategies (1700–1900)’. Het project analyseert het proces van selectie en aanpassing in Nederlandse populaire literatuur uit de achttiende en negentiende eeuw. Liedjes en centsprenten staan hierbij centraal. Salman is als gastconservator nauw betrokken bij deze tentoonstelling.
Het UvA ErfgoedLab – een ruimte voor een experimentele benadering van erfgoed – is voor ‘Sterke verhalen’ omgedoopt tot MeertensLab. Hier wordt in samenwerking met het Meertens Instituut, onderzoeksinstituut voor Nederlandse taal en cultuur, aandacht besteed aan verhalenonderzoek. De twintigste-eeuwse verzamelaars van verhalen en liederen Dam Jaarsma en Ate Doornbosch worden uitgelicht. De bezoeker kan een korte documentaire en een mini-expositie over hen bekijken en hun verzameling beluisteren in een verhalen- en liederenbank.
Bij de tentoonstelling verschijnt het begeleidende boek ‘Sterke verhalen. Vijf eeuwen vertelcultuur’ (Uitgeverij Vantilt) van de hand van Jeroen Salman met bijdragen van Roeland Harms en Talitha Verheij.
‘Sterke verhalen’ bij de Bijzondere Collecties van de UvA duurt van 24 juni t/m 5 oktober 2014.