Op 4 april organiseren de vakbladen IP en OD én GO opleidingen in Utrecht een middag over briljante mislukkingen. Keynotespreker Bas Ruyssenaars vertelt waarom we kunnen leren van initiatieven en projecten die iets minder geslaagd zijn.
Door de redactie
Wat is een ‘briljante mislukking’?
‘Het is een goedbedoelde poging die anders uitpakt dan gepland en waarvan je kunt leren. Die inspanning kan faliekant mislukken, maar er kan bij toeval ook iets moois uit voortkomen. Een positief side-effect dus.’
Paul Iske, professor Innovatie bij de Universiteit Maastricht, en jij zijn het gezicht achter BriljanteMislukkingen.nl. Hoe is dit initiatief ontstaan?
‘Tien jaar geleden werkte Paul bij ABN Amro en hij zag dat mensen die failliet gingen gestigmatiseerd werden. Tegelijkertijd liet onderzoek zien dat deze groep mensen, die een grote fout hadden begaan, veel succesvoller waren dan starters, maar toch konden ze heel moeilijk financiering krijgen. Dat beeld trokken we breder en we realiseerden ons dat mensen in Nederland die iets moois uitproberen en daarin mislukken, ondersteuning nodig hebben.’
Hoe pakken jullie dat aan?
‘We zetten die groep mensen op de zeepkist en reiken awards uit in diverse sectoren. Met als doel dat iedereen kan leren van andermans fouten. Ook wijden we aan dit onderwerp boeken, lezingen en workshops.’
Jullie hebben zestien archetypen ontwikkeld die mensen helpen bij het identificeren en leren van mislukkingen. Kun je er een noemen?
‘Een ervan is “de lege plek aan tafel”. Mensen zeggen vaak achteraf dat wanneer ze ook andere mensen bij een project hadden betrokken, het waarschijnlijk heel anders zou zijn verlopen. Anders gezegd: je moet je altijd bewust zijn van de stakeholders.’
Wat leveren die archetypen nog meer op?
‘Die archetypen zijn eigenlijk een opening om bij de eigen briljante mislukkingen te komen. Zodra je daarover samen een dialoog aangaat, zul je zien dat dan toch een aantal aha-momenten opkomen – en kom je tot het inzicht dat iets een briljante mislukking is.’
Tot slot, wat hebben jullie de afgelopen tien jaar zien veranderen?
‘Tien jaar geleden schrokken mensen als we ze vertelden dat we een Briljante Mislukking-award aan hen wilden uitreiken – dan kregen we meteen de persvoorlichter aan de telefoon. Mensen ervaarden zo’n prijs als stigmatiserend. Het gaf ze het gevoel dat ze gefaald hadden. Maar nu zien we dat dat kantelt: mensen realiseren zich dat je moet durven en proberen, en dat gaat met vallen en opstaan. Ook zien we dat mensen zich beter gaan voorbereiden op innovatieprojecten en op de complexiteit ervan.’
Deze bijdrage komt uit IP nr. 2 / 2019. Het gehele nummer kun je hier lezen.