Vrijwilligers maken oude teksten toegankelijk

Omvangrijke teksten in gotisch schrift worden met de hand getranscribeerd en toegevoegd aan de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren.

Een groep van circa 100 vrijwilligers onder leiding van Nicoline van der Sijs van het Meertens Instituut en Hans Beelen van de Universiteit van Oldenburg is bezig met het digitaliseren van gedrukte Nederlandstalige teksten uit de vijftiende tot en met de negentiende eeuw. Omdat deze in gotisch schrift zijn gezet, kunnen ze niet worden gelezen met OCR. Al het materiaal wordt daarom met de hand getranscribeerd. Voor dit omvangrijke crowdsourcingproject is de Stichting Vrijwilligersnetwerk Nederlandse Taal (SVNT) opgericht.

Inmiddels is een groot aantal vaak zeer omvangrijke teksten getranscribeerd, naast laatmiddeleeuwse en vroegmoderne bijbelvertalingen ook enkele teksten van taalkundig, literair en of taalhistorisch belang (psalmberijmingen, woordenboeken, spreekwoordenverzamelingen). Alle teksten worden gepubliceerd bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL). De bijbelvertalingen zijn bovendien met de fotoscans te bekijken op de website van het NBG. Op biblija.net kunnen alle gedigitaliseerde bijbels, waaronder de eerste druk van de Statenvertaling van 1637, vers voor vers en hoofdstuk voor hoofdstuk met elkaar worden vergeleken.

In mei zijn weer vijf nieuwe teksten die van belang zijn voor historisch, taalkundig en letterkundig onderzoek, toegevoegd aan de al bij DANS gedeponeerde set. Naast de Vorstermanbijbel uit 1528/1531 en het Nieuwe Testament van Jan Utenhove uit 1556 zijn dat drie ‘wereldlijke’ teksten. De omvangrijkste is het Huishoudelyk woordboek van Noël Chomel uit (1743): deze tweedelige encyclopedie uit de achttiende eeuw telt maar liefst 1500 pagina’s en is vertaald uit het Frans. Het boek geeft overvloedige informatie over een groot aantal praktische huishoudelijke zaken: recepten, tips voor de gezondheid van mens en vee, tuinieren et cetera.

Deze bijdrage komt uit IP nr. 7&8 / 2012. Het gehele nummer kun je hier lezen