Data in beeld: MoMA door machineogen

Ook het beroemde Museum of Modern Art (MoMA) in New York digitaliseert. Niet alleen om zijn bijna onuitputtelijke collectie toegankelijk te maken voor de wereld, maar ook om er ‘iets experimenteels’ mee te doen. Dan is een samenwerking met Refik Anadol, bekend om zijn baanbrekende digitale kunstwerken en installaties, geen slecht plan. Sinds vorige maand is in de Gund Lobby van het museum op de begane grond zijn installatie Unsupervised te zien. Een niet te missen mediamuur met daarop nieuwe digitale kunstwerken die kunstmatige intelligentie gebruiken om ‘meer dan 200 jaar kunst uit de MoMA-collectie te interpreteren en te transformeren’. Van schilderijen en foto’s tot auto’s en videogames. De AI zorgt voor een voortdurende stroom aan nieuwe beelden en vormen.

Real-time softwarekunstwerken

Het voorwerk voor de fysieke installatie in New York begon al eerder. In 2021 presenteerde Anadol een online tentoonstelling op het digital art platform Feral File, waarvoor hij een machine-learningmodel trainde om de openbaar beschikbare visuele en informatieve data van de MoMA-collectie te ‘interpreteren’. Het resultaat zijn real-time softwarekunstwerken die continu nieuwe en surrealistische beelden genereren terwijl het machine-learningmodel door MoMA’s collectie ‘wandelt’. Een modern eerbetoon aan de geschiedenis van het museum en een droom over zijn toekomst, vindt het museum zelf.

Verandering helpen begrijpen

Om de toegankelijkheid van die werken te vergroten, heeft de kunstenaar ze als NFT’s uitgebracht in zowel grote als kleine oplagen tijdens een live online veiling bij de opening van de tentoonstelling. Ook zijn ze voor iedereen permanent zichtbaar op Feral File. Voor de huidige installatie in het MoMA worden de kunstwerken die Anadol in 2021 maakte geïntegreerd met real-time input uit de omgeving – veranderingen in licht, beweging, volume en het weer. ‘Met deze opdracht willen we onze steun onderstrepen aan kunstenaars die experimenteren met nieuwe technologieën als hulpmiddelen om hun vocabulaire, impact en vermogen uit te breiden, en daarmee de samenleving te helpen verandering te begrijpen en te beheren’, aldus het MoMA.

> De installatie Refik Anadol: Unsupervised is tot en met 5 maart 2023 in het MoMA in New York te zien.
> In IP #2-2021 kun je ook lezen over de data-art van Anadol:
– Beeldhouwen met data
– ‘Nieuw perspectief op digitale informatie’


Deze bijdrage komt uit het digitale magazine IP #9-2022. Klik op de onderstaande button om het hele nummer te lezen.