Sinds gisteren is het Archief van de Toekomst van VPRO Tegenlicht te raadplegen. Dit online archief zet kunstmatige intelligentie in om de 555 uitzendingen die de laatste twintig jaar zijn gemaakt op nieuwe manieren beschikbaar en doorzoekbaar te maken.
De toekomstverkenners van VPRO Tegenlicht onderzoeken de ontwikkelingen die de wereld in de eenentwintigste eeuw vormgeven. Met filmische middelen en in gesprek met internationale denkers en doeners zoeken ze naar sporen van morgen in de wereld van vandaag. Dat levert talloze perspectieven en vaak conflicterende toekomstvisies op. Samen met ontwerpbureau Sudox, het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en VPRO Medialab ontwikkelde VPRO Tegenlicht het Archief van de Toekomst, een online archief dat AI en machine learning inzet om alle 555 uitzendingen op nieuwe manieren beschikbaar en doorzoekbaar te maken.
Met gebruik van algoritmes voor beeld- en persoonsherkenning en spraak- en tekstanalyse zijn alle uitzendingen in de periode 2002-2022 omgezet in een dataset. Daarin kunnen gebruikers zelf zoeken naar specifieke fragmenten, citaten en losse shots. De op tijdlijn en thema’s gebaseerde website is bedoeld voor alle geïnteresseerden, zoals scholieren, docenten, onderzoekers, studenten, kunstenaars en ontwerpers. Zij kunnen grasduinen, dwarsverbanden ontdekken en het materiaal zelf weer op hun eigen manier gebruiken, want de technologie is volledig open source.
Installatie van de Toekomst
Het Archief van de Toekomst is ook de bron van een interactieve installatie – de Installatie van de Toekomst – die kunstenaar en ontwerper Richard Vijgen vanaf deze week toont in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam onder de naam De toekomst door kunstmatige ogen. Door met het algoritme en de dataset van de 555 VPRO Tegenlicht-afleveringen te spelen, leert de gebruiker hoe een zelflerende computer kijkt en waar die specifiek op let.
Verder is het Boek van de Toekomst gepresenteerd.