Dat zoeken we op: YouTube

Op YouTube worden dagelijks 5 miljard filmpjes bekeken, waarvan 2 miljard mobiel. Vaak kom je er terecht via tweets, Facebook, blogs of nieuwsberichten met embedded video’s. Maar je kunt natuurlijk ook gericht gaan zoeken.

Door: Eric Sieverts

Dat zoveel YouTube gekeken wordt, komt vooral omdat er zoveel is: elke minuut wordt 500 uur geüpload. In één dag is dat een hoeveelheid waarvoor je een heel mensenleven dag en nacht zou moeten kijken om het helemaal te zien. Een zoekfunctie is dus geen overbodige luxe.

Net als bij Google

Hoewel al lang eigendom van Google, heeft de YouTube-site geen Google-sausje gekregen. Maar de zoekfunctie blijkt wel veel met Google gemeen te hebben. Je kunt Booleaans zoeken, met AND en OR. De AND mag je weglaten – al levert dat niet altijd exact hetzelfde resultaat op. In plaats van NOT moet je ook hier het minteken gebruiken. Simpele combinaties van AND, OR en NOT zijn mogelijk, waarbij haakjes mogen wegblijven, bijvoorbeeld: derailleur OR versnelling fiets afstellen −shimano.

YouTube kent geen truncatieteken, maar zoekt wel op woordstammen en – beetje anders dan bij Google – lijkt soms automatisch te trunceren als je aan het eind van een woord hele lettergrepen weglaat. Maar daarmee vind je lang niet alles. Anderzijds wordt van samengestelde zoektermen soms een deel afgehakt, zodat voorderailleur ook derailleur oplevert (maar omgekeerd niet). Met aanhalingstekens zoek je toch exact op “voorderailleur”.

Waarin je zoekt

Je zoekt in alle metadata die aan een video is meegegeven, zoals titel, beschrijving, categorie, naam van de uploader en ook op toegekende tags, al krijg je die niet te zien. Met Google syntax intitle:derailleur kun je gericht in titels zoeken. Op die andere elementen jammer genoeg niet. Ook is een gemiste kans dat ondertiteling (closed captions) die bij veel video’s aanwezig is, niet wordt doorzocht. Bij video’s met gesproken woord die geen ondertiteling hadden, wordt die automatisch door spraakherkenning gegenereerd (zelfs in het Nederlands). Dat dat lang niet altijd foutloos gaat zag ik aan woorden als “dirk scheringa” en “viagra” onder door mijzelf uitgesproken teksten die echt heel ergens anders over gingen.

Filters

Zoekresultaten kun je filteren op allerlei formele criteria, zoals uploaddatum, lengte (<4 of >20 minuten, maar niets daartussenin), aanwezigheid van ondertiteling, Creative Commons-licentie (maar niet welk type), resolutie en 360°. Je kunt die filters ook combineren. Filters tonen niet hoeveel overblijft als je erop inperkt. Vervelend is dat gekozen filters telkens verdwijnen als je je zoekvraag aanpast.

Wijzigen van presentatievolgorde valt ook onder filteren. In plaats van op relevantie kun je laten sorteren op datum, aantal views of ‘rating’. Wat dat laatste in de praktijk inhoudt blijft echter onduidelijk.

Raadselachtige resultaten

Resultaten van zoekacties geven soms aanleiding tot vraagtekens. Net als bij Google kloppen aantallen soms niet. Maar vervelender is dat je soms resultaten blijkt te missen, terwijl er wel resultaten bij zijn die niet overeenkomen met de ingetikte combinatie van zoektermen. Het is me niet gelukt daar verklaringen voor te vinden.

Tips

1. Met Google kun je met de toevoeging site:youtube.com ook in YouTube zoeken, maar dat biedt geen toegevoegde waarde. Nadeel is dat je zo ook video’s vindt waar je zoektermen alleen in de rechterkantlijn van de betreffende webpagina voorkomen, bij de suggesties voor andere video’s.
2. Hoewel dat niet met zoeken te maken heeft, is er een nuttige mogelijkheid om aan links naar YouTube-video’s een begintijdstip mee te geven. Door achter het URL #t=4m27s of &start=267 toe te voegen, begint het afspelen na 4.27 minuten (ofwel 267 seconde).
3. Voor het downloaden van gevonden video’s, om ze later offline te kunnen bekijken, zijn speciale hulpmiddelen nodig. Een degelijke maar omslachtige methode is om daarvoor software of een browserextensie (voor Chrome of Firefox) te installeren. Eenvoudiger is om naar een website te gaan die er een downloadbare file van maakt. Op sites als Keepvid, Savefrom.net of Downloadyoutubefilmpjes.nl hoef je daartoe alleen het URL van de video in te plakken.

Eric Sieverts is redacteur van IP en freelance docent en adviseur.

Deze bijdrage komt uit IP nr. 7 / 2016. Het gehele nummer kun je hier lezen.