In het Netwerk Digitaal Erfgoed wordt gewerkt aan het automatisch verbinden van erfgoedinformatie, zodat de gebruiker zoveel mogelijk relevante informatie vindt bij een zoekopdracht. Daartoe is nu een prototype van het zogeheten Termennetwerk gelanceerd. Het is een soort ‘termenhub’: een verbindende schakel tussen de collectiebeherende instellingen en de leveranciers van collectiebeheersystemen.
Op dit moment kiezen collectiebeheerders bij het beschrijven van hun collectie vaak zelf welke termen ze gebruiken om kenmerken van een object te beschrijven (bijvoorbeeld vervaardiger, onderwerp of plaatsnaam), of gebruiken ze een bestaande lijst met termen. In de praktijk blijkt echter dat termen in verschillende lijsten of door verschillende collectiebeheerders op een andere manier geschreven of aangeduid worden. Door als erfgoedsector te werken met gezamenlijke terminologiebronnen is dit probleem verleden tijd.
Stap verder door het gebruik van URI’s
Het Termennetwerk gaat nog een stap verder: door in plaats van de letterlijke term een onveranderlijke code (een zogeheten URI) te gebruiken, zijn de termen eenduidig en minder foutgevoelig. Rembrandt van Rijn wordt dan bijvoorbeeld aangeduid met de code http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p06866558X (uit de Nederlandse Thesaurus van Auteursnamen van de Koninklijke Bibliotheek). Daarmee kan de informatie ook als linked open data worden gepubliceerd, waarmee het voor mensen en machines nog beter vindbaar wordt.
Termenhub
Het termennetwerk van het Netwerk Digitaal Erfgoed gaat dit mogelijk maken. Het is een soort ‘termenhub’: een verbindende schakel tussen de collectiebeherende instellingen en de leveranciers van collectiebeheersystemen, waardoor beide partijen worden ontlast. De instelling kan aansluiten op het termennetwerk waarin de gezamenlijke terminologiebronnen zich al bevinden. Ook de leverancier sluit eenmalig aan op het termennetwerk.
DEN noemt een dergelijke toepassing “vooruitstrevend, ook internationaal gezien”. In het werkprogramma Digitaal Erfgoed Bruikbaar van het Netwerk Digitaal Erfgoed wordt door een team van informatiespecialisten gewerkt aan het stapsgewijs ontwikkelen van deze nieuwe werkwijze. Een groot deel van de techniek werd eind 2018 samen met CLARIAH als pilot ontwikkeld, met medewerking van experts van het KNAW Humanities Cluster, de Koninklijke Bibliotheek, Beeld en Geluid en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Uitproberen
Op de demonstrator kun je voor het eerst real time zoeken in verschillende terminologiebronnen. Dit is een belangrijke stap richting het eindresultaat.