Afgelopen augustus werd in Kuala Lumpur, tijdens het jaarlijkse IFLA-congres, voor de derde keer de IFLA Green Library Award uitgereikt. Bij deze award draait het om duurzame inzetbaarheid van bibliotheken en de impact ervan op lokale gemeenschappen.
Door: Andrea Langendoen
Winnaar was de Foshan Library, in de Zuid-Chinese provincie Guangdon, voor het project ‘Foshan Library Green Practice’. Het spectaculaire gebouw van de Foshan Library, waarvan het buitenwerk is geïnspireerd op traditionele regionale papiersnijtechnieken, is opgericht in een van China’s nieuwe sponge cities. Deze zogenaamde ‘sponssteden’ zijn door middel van allerlei slimme oplossingen zo opgezet dat zij overtollig water (ook in China een steeds groter wordend probleem) kunnen opvangen, vasthouden en afvoeren.
Zowel het gebouw en de omgeving als de werkprocessen en de verschillende activiteiten van de Foshan Library hebben duurzaamheid als uitgangspunt meegekregen. De internationale jury roemt de bibliotheek vanwege haar ‘sterke betrokkenheid bij duurzame principes die zich uit in de architectuur, bouwmaterialen en de inzet van management en personeel… De bibliotheek toont een indrukwekkende variëteit aan inspirerende groene programma’s voor haar gemeenschap.’
Green Library Award
De IFLA Green Library Award wordt sinds 2016 uitgereikt door IFLA’s Environmental Sustainability and Libraries Special Interest Group (ENSULIB) – een groep die zich al zo’n tien jaar bezighoudt met de rol van bibliotheken en bibliothecarissen op het terrein van duurzaamheid.
Doel van de Library Award is om betrokkenheid van bibliotheken op het gebied van duurzaamheid te belonen. Daarnaast gaat het erom bewustzijn te creëren bij bibliotheken in het kader van hun maatschappelijke rol en leiderschap bij duurzaamheidseducatie. En tot slot wil IFLA ‘Green Libraries’ ondersteunen door hun activiteiten te delen met een internationaal publiek.
Tijdens de uitreiking benadrukte Petra Hauke, secretaris van ENSULIB (zie kader), dat de prijs niet alleen gaat om duurzame bibliotheekgebouwen, maar juist om de inzet van bibliotheken om duurzaamheid in praktijk te brengen en om de impact ervan op lokale gemeenschappen.
Alle delen van de wereld
Net als de voorgaande jaren werden er meer dan dertig projecten ingediend, uit alle delen van de wereld: Brazilië, Bulgarije, Hongarije, Pakistan, Ivoorkust en Oezbekistan, om er een paar te noemen. De thematiek van de ingezonden projecten is heel divers: groene gebouwen, groene informatie, groene diensten en andere aspecten van duurzaamheid in bibliotheken.
Naast de Foshan Library kregen vijf andere bibliotheken een plaats als ‘runner-up’ toebedeeld, waaronder de ‘groene bibliotheektuin’ van de Keniaanse United States International University-Africa, een Iraans project voor een checklist voor groene bibliotheken en het ‘Lets Go Green’-festival van de Nationale en Universiteitsbibliotheek (NSK) in Zagreb, Kroatië.
3 vragen aan Petra Hauke, secretaris van ENSULIB
Welke bijdrage kunnen bibliotheken volgens IFLA leveren bij duurzaamheidsvraagstukken?
‘IFLA heeft de UN Agenda 2030 met zijn zeventien “Sustainable Development Goals” (SDG) overgenomen in haar International Advocacy Programme (IAP). Negen van de zeventien SDGs gaan specifiek over het milieu. Maar als je “milieu” definieert als een veel breder onderwerp (omdat het in feite gaat om leven in het algemeen), dan kun je stellen dat alle SDGs zich bezighouden met milieugerelateerde doelen. IFLA’s IAP is een oproep aan alle bibliotheken over de hele wereld om te helpen die SDGs te halen.’
Welke rol spelen IFLA’s ENSULIB en de Green Libraries Award hierin?
‘ENSULIB heeft hier een belangrijke rol in door de boodschap te verspreiden dat bibliotheken als verantwoordelijke partners een rol hebben in milieu- en duurzaamheidseducatie; denk daarbij aan de programma’s en diensten die bibliotheken aanbieden. Het zijn cruciale onderwerpen die we bijeenbrengen en belonen met de IFLA Green Library Award.’
Bibliotheken uit de hele wereld melden projecten aan. Wat is volgens u het succes van deze award?
‘Het bewustzijn over duurzaamheidsonderwerpen is een van de belangrijkste taken waar we ons allemaal druk om moeten maken. Bibliotheken opereren niet in een vacuüm, ze spelen juist een actieve rol in de maatschappij. Sinds de oprichting van de Green Library Movement is hun betrokkenheid bij duurzaamheid steeds beter zichtbaar geworden. Bibliotheken kunnen hun positieve imago inzetten om met hun verschillende strategieën en diensten anderen een voorbeeld te stellen.’
Andrea Langendoen is redacteur van IP en programmacoördinator Huis van het Boek voor de KB.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 8 / 2018. Het gehele nummer kun je hier lezen; de Smart Humanity-special hier.