Jaarlijks looft het Victorine van Schaickfonds de Victorines uit, prijzen waarmee de organisatie publicaties en vernieuwing in het informatievak wil stimuleren. De oogst van 2021 bestond uit dertien inzendingen, waarvan er twee een prijs wonnen.
Initiatiefprijs
De initiatiefprijs van 2000 euro is voor het team van PLEK3 van Bibliotheek Venlo. De jury is onder de indruk van de manier waarop met PLEK3 op innovatieve wijze de maatschappelijke rol van de openbare bibliotheek wordt neergezet [PLEK1 is de sociale omgeving van thuis, PLEK2 de sociale omgeving van school, en PLEK3 is de derde sociale omgeving die losstaat van thuis en school, bijvoorbeeld de bibliotheek – red.]. De droom van Bibliotheek Venlo is dat alle kinderen van 0 tot 18 jaar in Venlo toegang hebben tot rijke informatie en dat in het bijzonder ook kwetsbare groepen worden betrokken, en dat is een inspirerend voorbeeld voor de bibliotheekbranche in de meest brede zin, aldus de jury. De relatie met het onderwijs als onderdeel van de Gelijke Kansen-agenda van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) verankert het initiatief stevig in het educatieve veld. Het initiatief laat zien hoe de aanpak van verschillende vaardigheden kans biedt om ook op langere termijn achterstanden op jonge leeftijd te voorkomen en de kansenongelijkheid onder kinderen tegen te gaan.
De jury hoopt met de toekenning van deze prijs de bekendheid van PLEK3 te vergroten en daarmee de kans om het concept in meer vestigingen van openbare bibliotheken te realiseren. PLEK3 is in 2020 gestart als pilot, met de Koninklijke Bibliotheek al partner en met subsidie van het VSBfonds en de provincie Limburg.
Scriptieprijs
De scriptieprijs van 1500 euro is voor Laurie Bastemeijer voor Required Listening: The effects of using audio- and karaoke books in fiction education at Dutch vmbo schools. Ze deed het onderzoek voor haar opleiding Book and Digital Media Studies aan de Universiteit Leiden. In haar scriptie vergelijkt Bastemeijer de (bedoelde en onbedoelde) effecten van het luisteren naar luisterboeken en het lezen van papier, specifiek binnen de context van het fictieonderwijs op het vmbo. Uit ander onderzoek blijkt namelijk dat de leesvaardigheid en leesmotivatie bij vmbo-leerlingen vaak lager zijn dan gemiddeld. De jury is daarom van mening dat de maatschappelijke relevantie van de scriptie bijzonder groot is. Daarnaast heeft ze wetenschappelijke relevantie. ‘Het is belangrijk om te weten of audioboeken leerlingen kunnen stimuleren en ondersteunen, maar ook goed om de valkuilen van audiolezen te leren kennen’, aldus de jury.
Ook het vervolgonderzoek dat Bastemeijer bepleit, juicht de jury toe. Vooral dual channel reading – het gelijktijdig lezen van en luisteren naar een tekst zoals bij zogenaamde karaokeboeken – is een vorm van lezen die nog relatief onbekend is, maar veelbelovend lijkt voor zwakkere lezers.
Prijsuitreiking
De prijs voor de beste publicatie zal dit jaar niet worden uitgeloofd. Het team van PLEK3 en Bastemeijer krijgen hun Victorine uitgereikt tijdens het KNVI-event The ultimate KNVI Get Connected op 23 november in Utrecht.
Foto boven: Sanne Pijnenburg, projectleider van PLEK3.
Laurie Bastemeijer 
Geja Olijnsma, directeur van Bibliotheek Venlo
