Hoe staat de arbeidsmarkt voor informatieprofessionals ervoor? IP peilde de meningen in de wereld van werving, selectie en detachering. ‘De scheidslijn tussen de informatiewereld en de business en/of IT wordt steeds kleiner.’
Door: de redactie
De groei van het aantal vacatures in het brede informatiedomein is volgens Anco ten Boekel van detacheringsbureau KBenP Talent in 2013 weer ingezet en eind van dat jaar echt op gang gekomen. De toename heeft doorgezet in de daaropvolgende jaren. De groei zit volgens hem met name in functies waarin informatieprofessionals zich bezighouden met bijvoorbeeld taxonomieën en metadataschema’s. ‘Die ontwikkeling heeft te maken met de toenemende vraag naar specialisten in plaats van generalisten. Daarnaast zien we dat de scheidslijn tussen de informatiewereld en de business en/of IT steeds kleiner wordt; we detacheren dan ook steeds meer medewerkers die op deze scheidslijn actief zijn,’ aldus Ten Boekel.
Erwin la Roi van Hatch, werving & selectie van informatie- en kennisprofessionals, is gematigd optimistisch: ‘Ja, het groeit. Maar niet in alle segmenten.’ Bij de – lokale – overheid ziet hij dat er nog steeds veel behoefte is aan ondersteuning bij digitalisering van de werkprocessen. Op de plekken waar de ‘oude’ DIV-afdeling nog vaak zit, wordt de juiste kennis echter niet meer gevonden. En wordt vervolgens ingehuurd bij detacherings- en adviesbureaus. Vaste invulling is volgens La Roi meestal geen optie.
Advocatuur maakt inhaalslag
Ook signaleert La Roi dat de advocatuur bezig is met een inhaalslag op het vlak van kennismanagement (hier meestal ‘knowhow’ genoemd). ‘Die inhaalslag heeft een impuls gekregen vanuit de klantvraag van advocatenkantoren om bij de kennis van de kantoren te mogen. En die wordt nu snel ingevuld met behulp van clientportals, waarmee de klant bij zijn eigen projectinformatie kan, maar ook bij marktinformatie, jurisprudentie, wetskennis en nieuwsattenderingen.’ Eenzelfde ontwikkeling ziet Cora Weijsenfeld, die zich bij Ingressus bezighoudt met werving, selectie en detachering, bij de Hoge Raad en de gerechtsbibliotheken, waar een Kennisplein ontwikkeld wordt.
Gaat het om vacatures binnen de financiële sector, dan is La Roi wat somberder: de banengroei staat hier al jaren op een erg laag pitje en hij ziet vooralsnog geen verbetering. Webshops daarentegen bieden wel weer veel kansen. ‘Maar dat is nog zo prematuur, dat vooral IT’ers zich met moeite bezighouden met metadatering en toegankelijkheid. De webwereld heeft over het algemeen geen kennis van de kwaliteiten van een informatieprofessional.’
GGZ onder vuur
Cora Weijsenfeld is minder enthousiast over de arbeidsmarkt. ‘Wij hebben vanuit Ingressus een aantal uitzendingen per jaar bij onze klanten in hbo-, wetenschappelijke en kunst(historische) bibliotheken, de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en ziekenhuisbibliotheken. Ik zie hier echter vooral de vaste banen verdwijnen. En er komt niets voor in de plaats. Je kunt dus stellen dat het aantal vacatures afneemt.’ Weijsenfeld signaleert bij haar klanten vooral een vraag naar tijdelijke vervanging van eigen medewerkers. ‘Met name bij de GGZ-instellingen hebben de informatiespecialisten het moeilijk. Bij iedere bezuinigingsronde wordt gedacht dat medewerkers toch ook wel zelf hun informatie bij elkaar kunnen zoeken. We ondersteunen de informatiespecialisten in het formuleren van hun meerwaarde voor de organisatie.’
Veelgevraagde competenties
De gevraagde competenties verschillen per functie, zegt Ten Boekel. ‘Overall kan je zeggen: communicatief en assertief.’ Ook La Roi noemt communicatief als een van de veelgevraagde competenties. Maar ook: adaptievermogen, resultaatgerichtheid en een ondernemende houding. ‘En weliswaar niet echt een competentie: kennis van digitalisering van werkprocessen/informatisering.’ Ten Boekel noemt dit ‘digital minded’. Weijsenfeld ervaart dat er van informatiespecialisten een steeds breder profiel gevraagd wordt. ‘Frontoffice en back office worden vaak gecombineerd en een proactieve opstelling is noodzakelijk. Ook lijkt kennis van de inhoud (de oude vakreferent!) weer belangrijker te worden.
ZZP’ers
Anco ten Boekel ziet sinds 2012 een sterke toename in het aantal zzp’ers die KBenP Talent plaatst bij zijn opdrachtgevers. Hij spreekt van een toename van meer dan 100%, en een die over alle sectoren heen gaat. ‘Het betreft in de meerderheid van de gevallen senior professionals, vaak in een projectleidersrol als interim manager of verandermanager op ons vakgebied.’
Erwin la Roi ziet daarentegen een lichte toename. ‘Maar zzp’er worden (ik spreek liever van een “zelfstandige professional”) is meestal niet vanuit een luxepositie,’ constateert La Roi. ‘Informatieprofessionals hebben over het algemeen geen ondernemend DNA. Omdat orde en structuur een belangrijke component van hun werk uitmaakt, is ondernemen bijna het tegenovergestelde: risico en onzekerheid over wat er komen gaat. Dus bij een ontslag en langere tijd geen werk kunnen vinden, is het aanpakken van kort, projectmatig werken een reële optie geworden. Dat zie je het meest terug bij DIV-functies. Maar voor diegenen die zich daar wel comfortabel bij voelen (eigen opdrachten binnenhalen!) is mijn advies: zeker doen.’ Cora Weijsenfeld ziet vooral in aanpalende sectoren als het museale veld en in marketing en communicatie het aantal zzp’ers groeien. Evenals Erwin la Roi stelt ook Weijsenfeld dat informatiespecialisten hier vaak niet ondernemend genoeg voor zijn.
Afschaffing VAR
Door de afschaffing van de Verklaring arbeidsrelatie (VAR) voor zzp’ers is er afgelopen mei voor werkgevers wel wat veranderd. Vroeger werkte je als zzp’er vaak op basis van een VAR-verklaring. Met een geldige VAR toonde je aan dat er geen sprake was van een vaste dienstbetrekking tussen jou en de opdrachtgever. ‘Door het wegvallen van de VAR ligt de bewijslast dat het niet om een verkapt dienstverband gaat nu bij de werkgever,’ zegt Cora Weijsenfeld. Dit maakt het voor detacheringsbureaus onaantrekkelijker om voor een zzp’er te bemiddelen. Het inhuren van personeel op detacheringsbasis via een uitzendorganisatie is een alternatief voor het inhuren van een zzp’er.’
Ten Boekel vindt dat er met de modelcontracten die door de Belastingdienst als alternatief voor VAR ter beschikking zijn gesteld, ‘over het algemeen goed te werken is. We zijn met alle zzp’ers reeds volledig over op de nieuwe contracten.’
‘Concurrentie’ uit andere sectoren
Op de vraag of informatieprofessionals meer collega’s uit andere sectoren hebben gekregen, antwoordt Ten Boekel: ‘Het vakgebied waarin informatieprofessionals zich bewegen is binnen veel organisaties steeds meer gedecentraliseerd en richting IT en de business geschoven. Hierdoor concurreren IT- en business-gerelateerde professionals steeds meer met informatieprofessionals.’
Ook La Roi ziet ‘beduidend meer “concurrentie” uit andere sectoren. Kijk maar eens naar de traineeships die diverse detacheringsbureaus aanbieden. Daar komen slimme academisch opgeleide starters als vliegen op de stroop op af. Die snappen snel het probleem dat de klant heeft, zijn over het algemeen erg communicatief en zijn gewend om projectmatig te werken.’ En de informatievaardigheden dan? ‘Die krijgen ze in een aantal scholingssessies prima bijgespijkerd,’ zegt La Roi. Deze nieuwe instroom aan medewerkers is volgens hem de meest vernieuwende impuls van de afgelopen paar jaar voor het informatievak.
Ten Boekel vult aan: ‘De toekomst voor informatieprofessionals is er volgens mij ook een van het doorbreken van grenzen. Informatieprofessionals spelen steeds meer een rol in organisatie overschrijdende ketens. Hierbij zorgen zij voor optimalisatie van de informatiehuishouding binnen de gehele keten. Bijvoorbeeld van de producent tot aan de supermarkt en de klanten van de supermarkt.’
La Roi benadrukt dat er voor informatieprofessionals zeker nog een toekomst is. ‘Maar die toekomst is diffuser en minder goed te definiëren. Informatieprofessionals zijn op meer plekken benodigd in de organisatie, veelal “in de business”, dus bij de klant, en minder op een vaste afdeling.’
Deze bijdrage komt uit IP nr. 6 / 2016. Het gehele nummer kun je hier lezen.