Door: Marja Kingma
The Dutch are coming! En nog wel naar het Britse Chatham, met zijn historische scheepswerf aan de rivier de Medway. Bij het horen van de naam Chatham denken Nederlanders met interesse in de vaderlandse geschiedenis onmiddellijk aan de ‘ketting’. De beroemde ketting die onwelgevallige schepen op de Medway moest tegenhouden en die tijdens de ‘Tocht naar Chatham’, in juni 1667, door het schip van kapitein Jan van Brakel in stukken zou zijn gebroken. Van Brakel stond onder bevel van Michiel Adriaenszoon de Ruyter. Deze actie gaf de Nederlanders direct toegang tot de Engelse vloot, waaronder het vlaggenschip Royal Charles van de Engelse koning Karel II. De Ruyter zou dit schip later triomfantelijk meevoeren naar Nederland. Het wapenschild dat de achtersteven sierde, hangt alweer sinds jaar en dag in het Rijksmuseum Amsterdam.
O, wat een grote vernedering was deze verovering voor de Engelsen. Maar het gaf ook de aanzet tot een veelzijdige bloei van de Britse marine. Alle reden dus voor de gemeente Medway om de 350ste ‘verjaardag’ van dit historische drama aan te grijpen voor grootscheepse herdenkingen.
Onderdeel van die herdenkingen, gehouden van 8 tot 17 juni, was de tentoonstelling Breaking the chain van Chatham Historic Dockyard. De British Library, het National Maritime Museum in Greenwich, het Rijksmuseum en het Scheepvaartmuseum droegen hieraan bij met bruiklenen uit hun collecties en bijdragen aan de bijbehorende conferentie en lezingen.
Meewerken aan tentoonstellingen is niet alleen leuk en fascinerend, het geeft bibliotheken een unieke kans hun collecties te tonen aan een groot publiek. Maar het meest waardevol zijn in mijn geval de contacten die ik gelegd heb en die door deze samenwerking stevig verankerd zijn. Zo had ik nog niet eerder samengewerkt met de Chatham Historic Dockyard of met het Guildhall Museum in Rochester, de plaats aan de zuidoever van de Medway waar ik nota bene zelf woon. Hetzelfde geldt voor het Rijksmuseum en het Scheepvaartmuseum, terwijl maritieme geschiedenis een rol van betekenis speelt in de collecties van de British Library en het ook een van de dingen is die Groot-Brittannië en Nederland met elkaar verbinden.
Tja, en die bewuste ketting? Die is hoogstwaarschijnlijk niet gebroken maar gezonken – historici blijven erover touwtrekken.
Marja Kingma is curator Germanic Studies bij de British Library.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 7 / 2017. Het gehele nummer kun je hier lezen.