Door: Marja Kingma
‘Brexit means Brexit’. Deze historische woorden sprak premier Teresa May, toen haar gevraagd werd wat ‘Brexit’ nu eigenlijk betekent. Inmiddels zijn we zo’n tien maanden verder – en we weten het nog steeds niet. Behalve dan dat met de overhandiging van May’s brief aan de voorzitter van de Europese Raad het startschot nu echt is gelost: op 29 maart jongstleden is Artikel 50 van het Verdrag van Lissabon in werking getreden. Er is geen weg meer terug.
Met name bibliotheken met internationale collecties, waaronder de British Library, werden na de uitslag meteen geconfronteerd met een forse daling in de waarde van hun budgetten, nadat het Britse pond een duik van zo’n 20 procent had gemaakt. De bibliotheekbudgetten kunnen nog meer onder druk komen te staan als er straks misschien ook nog eens invoertarieven worden geheven.
Blijkbaar zijn de Brexiteers daar niet bang voor, getuige de foldertjes die zij verspreidden tijdens de campagne. ‘Blijvers’ (Remainers) daarentegen wezen op de negatieve gevolgen van het verlaten van de Europese Unie. Beide partijen publiceerden de ene brochure na de andere, waarvan sommige nogal wat opschudding en protest veroorzaakten vanwege hun soms controversiële boodschappen.
Bibliotheken zouden geen bibliotheken zijn als al die brochures, foldertjes en zelfs bierviltjes niet verzameld zouden zijn. Nadat de bibliotheek van de London School of Economics hiertoe het voortouw had genomen, sloten de British Library en later ook de National Library of Wales zich hierbij aan.
Binnen een tijdsbestek van drie maanden, tussen april en juni 2016, verzamelden de bibliotheekmedewerkers meer dan 300 foldertjes. Na ontdubbeling bleven er ruim 200 over. Hieraan toegevoegd werden de folders uit 1975, toen het Verenigd Koninkrijk een referendum hield over toetreding tot de EEG. Het is belangrijk en boeiend onderzoeksmateriaal dat een goed beeld geeft van de verhitte gemoederen in het voorjaar van 2016. The Brexit Collection: 2016 referendum is in fysieke vorm te raadplegen bij de LSE en digitaal via de LSE Digital Library.
Blijft nog steeds de vraag wat Brexit gaat betekenen voor bibliotheken in het Verenigd Koninkrijk. Ze kwamen niet voor in de voorjaarsbegroting van minister van Financiën Philip Hammond – iets waar mensen als Nick Poole, directeur van de Britse beroepsorganisatie van informatieprofessionals CILIP, hun verontrusting over hebben uitgesproken.
Brexit betekent vooral bezuinigingen, vrees ik.
Marja Kingma is curator Germanic Studies bij de British Library.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 4 / 2017. Het gehele nummer kun je hier lezen.