Voor online informatie opvragen met behulp van de Wet open overheid (Woo) hoeft niet meer eerst verplicht te worden ingelogd met DigiD. Ook het verplichte beantwoorden van zogeheten voorvragen is niet langer toegestaan. Een rechter heeft dat bepaald in een zaak die expertisecentrum voor Woo-verzoeken SPOON had aangespannen.
De uitspraak heeft gevolgen voor de werkwijze van honderden overheidsinstanties, verwacht SPOON. De uitspraak vormt het voorlopige sluitstuk van een procedure die de organisatie al in het najaar van 2023 begon. De gemeente Apeldoorn weigerde destijds om een Woo-verzoek van SPOON in behandeling te nemen.
De commissie verklaarde destijds ook het eens te zijn met SPOON; het verplichten van DigiD bij een online Woo-verzoek was ‘disproportioneel’. Toch kreeg SPOON ongelijk, omdat zijn bezwaar per mail en dus niet op de juiste manier was ingediend bij de gemeente.
Uitspraak rechter
Over het gebruik van DigiD schrijft de rechtbank dat uit de toelichting op de Woo uitdrukkelijk blijkt ‘dat het niet proportioneel is om bij het openstellen van elektronische informatieverzoeken DigiD voor te schrijven’. Over verplichte voorvragen zegt de rechtbank dat deze in ieder geval verboden zijn wanneer ze ‘voor een burger moeilijk te beantwoorden’ zijn en er geen ‘mogelijkheid is om (een van) de voorvragen over te slaan’. ‘Dit past niet bij het uitgangspunt dat een Woo-verzoek vormvrij is.