Hans de Zwart (1976) is sinds 1 oktober jl. de nieuwe directeur van de digitale burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom. Hij was senior innovation adviser for Global HR Technologies bij Shell International.
Je bent je werkende leven begonnen als gymleraar, je vorige baan was innovatieconsultant bij Shell en nu ben je directeur van Bits of Freedom. Wat hebben deze banen met elkaar gemeen?
De gemeenschappelijk deler in deze drie banen is Moodle, een open source elektronische leeromgeving. Ik was toevallig de eerste die dat in Nederland gebruikte, werd Moodle-consultant en hielp bij de implementatie ervan bij Shell. De open source-licentie van deze leeromgeving zette mij aan het denken over rechten en technologie. Ook leerde ik dat een wereldwijde virtuele community samen een heel mooi product kan maken.
Wat is het grootste verschil tussen je baan bij Shell en die bij BoF?
Bij BoF kan ik voor 100% aan mijn idealen werken.
Wat zijn de belangrijkste strijdpunten op het gebied van digitale burgerrechten?
Vanzelfsprekend surveillance door overheden. Na de onthullingen van NSA-klokkenluider Edward Snowden is het debat over de afluisterpraktijken door geheime diensten weer springlevend. In Nederland komen er twee wetswijzigingen aan die de bevoegdheden van politie en geheime dienst flink uitbreiden. Maar ook bedrijven spelen hier een rol in. Datagiganten als Facebook en Google maken het overheden erg makkelijk om gegevens over burgers op te vragen. Gebruikers hebben te weinig controle over en inzicht in de gegevens die bedrijven van ze verzamelen. Nieuwe Europese wetgeving op dit gebied ligt zwaar onder vuur van – met name Amerikaanse – tegenlobby. Tot slot staat de Nederlandse wettelijke netneutraliteit – een belangrijke voorwaarde voor innovatie en een open internet – onder druk door plannen van Eurocommisaris Neelie Kroes.
Is het gemakkelijk om mensen te overtuigen van het belang van digitale burgerrechten?
De meeste mensen zien het belang van digitale burgerrechten wel, maar een gevoel van urgentie en persoonlijke betrokkenheid ontbreekt helaas nog vaak. De onthullingen van Snowden hebben wat dat betreft zeker geholpen om mensen wakker te schudden. Het aantal bezoekers van onze Internetvrijheid Toolbox, een webpagina met tips voor het beschermen van je internetvrijheid, is bijvoorbeeld sterk toegenomen. Tegelijkertijd merken we dat er nog steeds veel misverstanden over digitale burgerrechten zijn. Met name over privacy. Het ‘ik-heb-niets-te-verbergen’-argument kan echt niet meer.
Wat zijn effectieve manieren van actievoeren en hoe kun je het beste blijvende veranderingen bewerkstelligen?
Een groot gedeelte van ons werk bestaat uit het informeren van internetters en beleidsmakers over wat er speelt op het gebied van digitale rechten. Daarnaast ontwikkelen we kennis en tools waarmee internetters zelf aan de slag kunnen om hun vrijheid te beschermen. Bits of Freedom is groter dan de medewerkers op ons kantoor: een groot gedeelte van onze invloed en ons succes komt van de honderden betrokken volgers en vrijwilligers. Welke studie heb je gedaan? De Academie voor Lichamelijke Opvoeding in Amsterdam en een propedeuse Wijsbegeerte aan de Universiteit Utrecht.
Je allereerste baan?
Op zaterdagen in Zwart op Wit-boekhandel in de Utrechtsestraat in Amsterdam. Wat is je favoriete blog? Stephen Downes (www.downes.ca) schrijft als ‘one-man army’ al jarenlang een dagelijkse nieuwsbrief waarin hij het nieuws over onderwijstechnologie als filosoof becommentarieert.
Welk ebook las je het laatst?
Het fantastische Wij van Jevgeni Zamjatin, een soort Russische 1984 uit de jaren twintig. Helaas in een wat oude Engelse vertaling.
En welk papieren boek?
Who Owns The Future van Jaron Lanier.
Heeft het papieren boek nog toekomst?
Uiteraard! Een papieren boek wordt waarschijnlijk wel iets voor de connoisseur en niet alles zal meer op papier verschijnen.
Je favoriete vrijetijdsbesteding?
Lezen en reizen, het liefst in combinatie. Wat zou je willen doen als je niet meer hoefde te werken? Op deze vraag geef ik al sinds mijn zeventiende hetzelfde antwoord: de hele dag dominoën en Michael Jordan-video’s kijken. Daar is in twintig jaar niets aan veranderd.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 8 / 2013. Het gehele nummer kun je hier lezen