Onderzoek: voorlezen met BoekStart werkt langdurig door in taalontwikkeling

Kinderen die als baby in aanraking komen met BoekStart lopen op vijf- à zesjarige leeftijd voor in hun taalontwikkeling en ontluikende geletterdheid. De effecten van het programma zijn sterker naar gelang de kinderen moeilijker in de dagelijkse omgang zijn. Dit blijkt uit nieuw onderzoek dat gepubliceerd is bij Stichting Lezen en in het wetenschappelijke tijdschrift Learning and Individual Differences.

Er wordt gesproken van ‘moeilijker temperament’ als baby’s vaker huilen, zeuren, slaan en schoppen. Hun ouders zijn dan meer geneigd om voorlezen uit de weg te gaan en zo onplezierige interacties te vermijden. BoekStart zorgt ervoor dat ouders toch een vroege start met voorlezen maken. Dit leesbevorderingsprogramma voorziet ouders van twee gratis babyboekjes, voorleestips en een bibliotheeklidmaatschap voor hun baby, en stimuleert hen om vroeg met voorlezen te beginnen.

BoekStart-baby’s hebben een grotere woordenschat wanneer zij 15 en 22 maanden oud zijn, bleek al uit een eerdere studie (2015), en het vervolgonderzoek Vroeg begonnen, veel gewonnen (2022) van Adriana Bus en Merel de Bondt toont aan dat deze verschillen in taalontwikkeling op de lange termijn alleen maar toenemen. Op vijf- à zesjarige leeftijd scoren BoekStart-kinderen bijvoorbeeld beter op de Citotoets Taal voor Kleuters.

Voorlezen aan de allerjongsten is ook in hoogopgeleide gezinnen niet vanzelfsprekend. Programma’s als BoekStart kunnen er in belangrijke mate aan bijdragen dat ouders vroeg met voorlezen beginnen. BoekStart kan dan ook in alle lagen van de bevolking het verschil maken, aldus het onderzoek.

Lessen uit het buitenland

Dat boekgiftprogramma’s de taalontwikkeling stimuleren, bleek ook uit een meta-analyse van 44 studies (2020) naar wereldwijd veelgebruikte boekgiftprogramma’s, zoals BoekStart/Bookstart, Reach Out and Read en Imagination Library. De gemeenschappelijke deler van deze programma’s is dat ouders en/of kinderen een of meer keren een gratis boek ontvangen. Boekgiftprogramma’s hebben een positief effect op de geletterde thuisomgeving van kinderen, op hun interesse in boeken en op hun taal- en leesvaardigheid. Onder gezinnen met een lagere sociaaleconomische status zijn de positieve effecten op de geletterde thuisomgeving het sterkst.

Foto: Amber Beckers