Nieuwe generatie archiefprofessionals: 4 jonge archivarissen aan het woord

Jonge professionals onder de 30 mét een archiefdiploma en werkzaam als archiefinspecteur of archivaris op strategisch en tactisch niveau – ze in Nederland vinden is als het zoeken naar een speld in een hooiberg. IP wist er met de nodige hulp vier bijeen te brengen. Hoe denkt deze nieuwe generatie over het vak?

Productie: Ronald de Nijs en Evelien de Jonge


Stella Mechelse (29)

Baan: Archiefinspecteur bij het Noord-Hollands Archief

Opleiding(en): BA Geschiedenis aan de Universiteit van Leiden en MA Archiefwetenschap aan de UvA (in 2014 afgerond)

Heeft je opleiding je goed voorbereid op het werkveld? De master Archiefwetenschap heeft mij goed voorbereid. Dit komt wel doordat ik destijds mijn keuzeopdrachten en stages gezocht heb in het vakgebied dat mij erg aansprak: recordsmanagement/archiefinspectie. Ik heb onder andere stage gelopen bij de afdeling Kennis en Advies bij het Nationaal Archief.

De belangrijkste ontwikkeling in het vakgebied? Het volledig digitaal werken. Dat vraagt een cultuuromslag van vele organisaties en individuen. Ik merk dat veel collega’s vasthouden aan de bekende wijze van archiveren (dynamisch, semi-statisch en statisch) en archiveren niet als onlosmakelijk onderdeel van het digitaal creëren, beheren en contextualiseren van informatie zien.

De archivaris komt het beste tot zijn of haar recht in… … de verschillende stadia van het archief. Archivarissen beheren het archief als de beste, maar dragen ook bij aan de inrichting van informatieprocessen, denken mee bij de praktische invulling van uitvoering van (nieuwe) wetgeving en wijzen de archiefvormers erop dat ook duurzaam beheer van informatie een hoge prioriteit moet hebben bij de inrichting van systemen. Het toezicht houden en adviseren op inrichting van processen en systemen is een uitgesproken rol voor de archivarissen van deze tijd.

Denk je dat we door de digitalisering gaten krijgen in onze archieven? En is onze overheid ‘dement’? Nou, er is ook een bom aan informatie die bewaard wordt. De dementie zit hem er meer in dat we geen overzicht, selectie, duurzame opslag en toegang (beheer) voeren op alle overheidsinformatie (niet per definitie archief). Een voorbeeld is dat veel overheidsorganisaties taken uitbesteden, maar daarbij geen goede afspraken maken over het beheer van het archief.

Hoe ziet je ideale werkplek eruit? Een organisatie die zich bewust is van het belang van archief en de toekomstige uitdagingen in het archiefveld.

Je toekomstbeeld? Misschien wil ik in de toekomst mijn kennis en kunde inzetten voor recordsmanagement. Maar dat doe ik nu eigenlijk ook al, vanuit de rol van archiefinspecteur.


Lianne de Beurs (24)

Baan: Archiefinspecteur bij het Waterlands Archief

Opleiding(en): Media, Informatie en Communicatie en Archivistiek B aan de Hogeschool van Amsterdam.

Heeft je opleiding je goed voorbereid op het werkveld? Ja, maar net als met leren autorijden geldt ook hiervoor: je leert het pas echt goed na het behalen van een certificaat. Nu ik in de praktijk werk, valt veel theoretische kennis uit de opleiding op z’n plek.

De belangrijkste ontwikkeling in het vakgebied? Poeh! Er zijn zoveel ontwikkelingen op dit moment, van omgevingswet tot e-Depot en van nieuwe selectielijst tot het opzetten van een kwaliteitssysteem. Hoe moet ik nu kiezen wat het belangrijkst is?

De archivaris komt het beste tot zijn of haar recht in… … het begin van de keten/organisatie. Al bij de creatie van (digitale) informatie moet nagedacht worden over de archivering ervan, dus dat zou idealiter ook de plek zijn waar de archivaris zich bevindt.

Denk je dat we door de digitalisering gaten krijgen in onze archieven? En is onze overheid ‘dement’? Soms een beetje vergeetachtig misschien. Dement denk (en hoop) ik niet. Onderwerpen als digitale duurzaamheid komen gelukkig steeds hoger op de agenda.

Hoe ziet je ideale werkplek eruit? Deze werkplek, omdat het heel afwisselend werk is. Het ene moment voer ik een inspectie uit en zit ik met m’n neus tussen de papieren dossiers, het volgende moment verdiep ik me in het e-Depot en zit ik tussen de ‘nulletjes’ en ‘eentjes’.

Je toekomstbeeld? Dit groentje wil zich nog verder ontwikkelen in het vakgebied; kennis vergaren en delen. En uiteindelijk meewerken aan een ideale archiefwereld waarin (digitale) archieven duurzaam toegankelijk zijn 🙂


Tijmen Pranger (28)

Baan: Senior-archivaris / coördinator dienstverlening bij RHC Vecht en Venen

Opleiding: Informatie & Media met Archivistiek B (Hogeschool van Amsterdam / Archiefschool)

Heeft je opleiding je goed voorbereid op het werkveld? De opleiding was voornamelijk theoretisch ingesteld. Naast mijn deeltijdopleiding werkte ik ook bij een archiefdienst. Dankzij deze werkervaring deed ik kennis en vaardigheden op die tijdens de opleiding niet aan bod kwamen. Niet voor niets is het spreekwoord: ‘al doende leert men’.

De belangrijkste ontwikkeling in het vakgebied? De wijze en het tempo waarop archieven voor en door het publiek nader toegankelijk gemaakt worden vind ik erg bijzonder. In combinatie met nieuwe digitaliseringstechnieken kunnen archiefdiensten de archieven nog beter toegankelijk maken voor het publiek.

De archivaris komt het beste tot zijn of haar recht in… De archivaris wordt meer en meer betrokken in de gehele informatieketen. Hij controleert niet alleen, maar is ook beheerder en adviseur.

Denk je dat we door de digitalisering gaten krijgen in onze archieven? En is onze overheid ‘dement’? Ja, dat denk ik zeker. Niet alleen nu, maar zeker ook in de toekomst zal blijken dat er waardevolle informatie verloren is gegaan. Niet alleen bij de overheid, maar ook bij archieven die gevormd zijn door particuliere archiefvormers.

Hoe ziet je ideale werkplek eruit? Een archiefdienst waar ik vakinhoudelijke werkzaamheden verricht en mij zowel bezighoud met analoge als met digitale archieven. Een plek waar persoonlijke ontwikkeling erg belangrijk is.

Je toekomstbeeld? In de toekomst hoop ik dat mijn werkzaamheden meer en meer raakvlakken krijgen met de nieuwe ontwikkelingen binnen ons vakgebied op het gebied van het e-Depot, informatiekunde en het digitaal toegankelijk maken van archieven.


Kevin van Tuil (27)

Baan: Adviseur digitale ontwikkeling bij het Regionaal Archief Rivierenland (RAR)

Welke opleiding(en) heb je gevolgd? Opleiding tot ICT-beheerder en Archivistiek B aan Hogeschool van Amsterdam

Heeft je opleiding je goed voorbereid op het werkveld? Tijdens mijn opleiding tot archivaris heb ik me steeds meer gespecialiseerd in digitale archivering; de opleiding bood daarvoor ook voldoende ruimte. Ik merk overigens dat het werkveld nu sterk behoefte heeft aan archivarissen met kennis van zowel ICT- als archiefcomponenten.

De belangrijkste ontwikkeling in het vakgebied? Dat is de herpositionering van archiefdiensten in het land, gestuurd door een toenemende behoefte bij gemeenten, gemeenschappelijke regelingen en waterschappen aan vroegtijdige advisering over digitale archivering. Steeds meer archiefdiensten gaan de eigen organisatie hierop inrichten. Dit vertaalt zich bijvoorbeeld in de scheiding van de functie van inspecteur en adviseur bij zowel Regionaal Historische Centra als regionale archiefdiensten.

De archivaris komt het beste tot zijn of haar recht als… … schakel tussen de archiefvormers waar het digitale archief wordt gecreëerd en het e-Depot. Vooraan in de informatieketen is dé plek waar de archivaris zijn of haar positie de komende tijd moet gaan versterken.

Denk je dat we door de digitalisering gaten krijgen in onze archieven? En is onze overheid ‘dement’? De vraag of we met digitale archivering nog steeds in staat zullen zijn om écht wel álle informatie op te slaan ‘voor de eeuwigheid’ en of er dus niet te hoge risico’s aan zijn verbonden, vind ik een mogelijke rem op de innovatie. Archivarissen in het werkveld zouden voor zichzelf meer ruimte moeten kunnen creëren om in de praktijk aan de slag te gaan met uitdagingen rondom digitale archivering. Hierdoor kunnen we tenminste stellen dat wij als bekwame archivarissen in staat zijn om, met de kennis van vandaag, zo goed mogelijk onze (toekomstige) taken uit te blijven voeren.

Hoe ziet je ideale werkplek eruit? Ik heb de middelen om zowel theoretisch- als praktijkgericht onderzoek uit te voeren en mijn opgedane kennis met zowel collega’s intern als in het werkveld te delen. Mijn huidige werkgever biedt mij zo’n werkplek. Hiermee draag ik bij aan het verder vormgeven van de toekomst van het vakgebied.

Je toekomstbeeld? Het is voor archivarissen nog belangrijker geworden om actief deel te nemen aan een kennisnetwerk. Het draait niet langer om de gedachte dat je voor één werkgever werkt, het gaat juist veel meer om de gedachte dat kennisdeling binnen een netwerk vanuit jouw eigen specialisme ons allemaal verder brengt – en ervoor zorgt dat wij als archivarissen innovatief blijven.


Deze bijdrage komt uit IP nr. 5 / 2017. Het gehele nummer kun je hier lezen.