VOGIN-IP-lezing vindt volgend jaar plaats op 16 maart
De organisatie van de VOGIN-IP-lezing heeft een nieuwe datum geprikt voor de volgende editie: donderdag 16 maart 2023. Het event zal weer plaatsvinden in de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA). Meer informatie over de invulling van het programma en aanverwante zaken kun je volgen op de websites en socialemediakanalen van de VOGIN-IP-lezing en IP | vakblad voor informatieprofessionals.
De VOGIN-IP-lezing op 16 maart zal de elfde editie zijn van het gezamenlijke evenement van Stichting VOGIN en vakblad IP. De vorige editie vond plaats op 11 mei. Interviews in IP met sprekers Brecht Castel en Cynthia Liem, als voorproefje van de lezing dit jaar, kun je hier teruglezen; een verslag van de dag vind je in IP #5-2022.
In de vorige editie van IP, bij het artikel over kunstenaarsinterventies in papieren collecties, kon je lezen over het kunstwerk van Henk Schut. De volledige naam hiervan is: ‘Pantheon. The question is not what you look at, but what you see …’.
‘Zelfcategorisering door mensen van kleur belangrijk bij verzameling antidiscriminatiedata’
Er zijn weinig gegevens beschikbaar over migratieachtergrond, etniciteit of racialisering van de medewerkers van Nederlandse universiteiten. Het verzamelen van deze data is omstreden, maar kan bijdragen aan de bestrijding van racisme en discriminatie, zo stelt De Jonge Akademie die de mogelijkheden onderzocht voor verzameling van antidiscriminatiedata waarin het zelf categoriseren door mensen van kleur centraal staat.
Om discriminatie en racisme in de Nederlandse academies te onderzoeken en bestrijden zijn cijfers nodig, maar het verzamelen van kwantitatieve data is om verschillende redenen omstreden (denk aan het toeslagenschandaal). De Jonge Akademie heeft twee rapporten gepubliceerd waarin de problematiek van dataverzameling en een deel van de oplossing in kaart worden gebracht. De sleutel ligt bij ‘zelfcategorisering’, waarbij studenten en staf wordt gevraagd zelf hun etniciteit, herkomst, religie et cetera aan te geven. Dit in tegenstelling tot categorisering door derden op basis van data uit de bevolkingsstatistiek, zoals op dit moment gebruikelijk is in Nederland.
‘Dataverzameling noodzakelijk kwaad’
De rapporten verkennen twee aspecten die tot nu toe ontbraken in de discussie: de aanpak van universiteiten in het buitenland en de visies van mensen van kleur uit de universitaire gemeenschap op het bijhouden van data. Op basis van deze verkenning worden geen harde conclusies getrokken of aanbevelingen gedaan. Wel levert het aandachtspunten op voor toekomstige discussies en voor kennisinstellingen die zelf met dataverzameling aan de slag willen.
Voorzichtige conclusies zijn dat dataverzameling in de ogen van de geïnterviewde studenten en staf van kleur een noodzakelijk kwaad is. Het is alleen wenselijk als studenten en staf van kleur bij het hele proces worden betrokken en de instelling die de data verzamelt aantoonbaar betrouwbaar is. Zelfcategorisering is hierbij de voorkeursmethode, waarbij het mogelijk moet zijn om categorieën aan te passen of toe te voegen. Bij de buitenlandse kennisinstellingen zijn de (koloniale) geschiedenis en nationale wet- en regelgeving bepalend voor de manier van dataverzameling. Er is bovendien onderscheid tussen dataverzameling op nationaal niveau en op instellingsniveau. Het eerste is van bovenaf opgelegd om te controleren of aan landelijke diversiteitseisen is voldaan. Het tweede gebeurt op eigen initiatief van de instelling en heeft als doel ongelijkheid en racisme te signaleren en actief tegen te gaan.
Interviews en analyse
De Jonge Akademie, een platform van onderzoekers uit verschillende disciplines met visie op wetenschap en wetenschapsbeleid, interviewde elf medewerkers van kleur bij Nederlandse universiteiten en vijf vertegenwoordigers van multiculturele en/of antiracistische studentenorganisaties. Daarnaast analyseerde ze buitenlandse vragenlijstmethoden waarbij wordt gebruikgemaakt van zelfcategorisering en eventuele meerkeuzeantwoorden.
De rapporten kun je hieronder lezen:
> Dataverzameling ter bestrijding van discriminatie aan universiteiten: een verkenning van buiten Nederland toegepaste vragenlijstmethoden
> Een verkenning van visies van staf en studenten van kleur op antidiscriminatiedata
> Samenvatting
Deze bijdrage komt uit het digitale magazine IP #7-2022. Klik op de onderstaande button om het hele nummer te lezen.
