Nationale Bibliotheek van China opent boekenmuseum

Het voormalige hoofdgebouw van de National Library of China in Beijing huisvest sinds kort het National Museum of Classic Books. IP kreeg een rondleiding door het museum en het ernaast gelegen nieuwe hoofdgebouw van de National Library.

Door: Alice de Jong

Het woord ‘books’ moeten we in het National Museum of Classic Books, geopend sinds september jongstleden, breed opvatten. Ja, het museum biedt een overzicht van Chinese uitgaven en teksten. Maar niet alleen in boekvorm. Ook teksten op orakelbotten, op bamboelatjes, en wrijfprenten (rubbings) van inscripties op steen of gegoten in brons bevinden zich in de collectie van de National Library. En unieke stukken zoals het ‘Siku Quanshu’, een van de grootste verzamelwerken ooit vervaardigd. Deze zogeheten ‘Complete Set van de Vier Verzamelingen’ uit 1784 (klassieken, geschiedenis, filosofie, literatuur) bestaat uit 36.000 deeltjes en is gemaakt in keizerlijke opdracht. Van de zeven gecalligrafeerde sets die ooit gemaakt zijn, zijn er wereldwijd slechts vier bewaard gebleven.

De vele zalen in het museum zijn voorzien van multimediaschermen met afbeeldingen van topstukken uit de collectie en op de grond worden ter decoratie Chinese karakters geprojecteerd. Ondertussen lopen we langs oude rubbings van stenen met een opschrift (steles), manuscripten, calligrafieën, teksten uit de grotten van Dunhuang en ook westerse boeken over China. Gedempt licht zorgt voor een gewijde sfeer.

In een van de zalen demonstreren medewerkers hoe met de hand prachtige wrijfprenten worden gemaakt. Ze gebruiken daarvoor een originele set houten blokdrukken met illustraties uit de bekende achttiende-eeuwse roman Droom van de Rode Kamer.

National Library

Het museum ligt pal naast het nieuwe hoofdgebouw van de National Library of China. Het ultramoderne gebouw met veel glas, staal en een grote trappartij, ontworpen door het Duitse architectenbureau Jürgen Engel Architekten, werd geopend in 2008. De National Library, die 34 miljoen boeken bezit, ontvangt hier dagelijks 8000 bezoekers.

Een imposante leeszaal waaiert uit vanaf de begane grond en loopt trapsgewijs in etages naar het dak. Het is een gigantische kuip met veel hout en ommegangen met boekenkasten langs de wanden en biedt ruimte aan honderden studieplekken.

Na de verplichte securitycheck komen bezoekers in de entreehal met receptie en een rij automaten, waar ze met een Chinese ID-kaart zelf een lenerspas kunnen laten maken. Twee grote roltrappen aan de rechterzijde leiden de bezoekers naar de bovenste laag die tien meter hoger ligt en uitzicht biedt op de centrale leeszaal. De rij zwartleren loungestoelen boven aan de roltrap blijkt een geliefde plek voor studenten om een dutje te doen.

Gescande lezerspas

Pas na het scannen van de geactiveerde lenerspas krijgt de bezoeker toegang tot de centrale leeszaal. Populair zijn de plekken aan de randen van de ‘kuip’ met uitzicht naar de ruimtes beneden. De boeken in open opstelling staan op de Chinese nationale onderwerpscodering die door de NLC is ontwikkeld en overal in China wordt gebruikt. Rondom de centrale leeszaal bevinden zich thematische studiezalen. In een van ervan staat een twintigtal microfichereaders op tafeltjes opgesteld. Het geeft de ruimte een sterke jaren zestig-uitstraling. Onze gids legt uit dat ‘vooral oudere mensen’ deze apparatuur gebruiken. In deze zaal bevinden zich ook houten kaartenbakken met fiches, waarin onder andere oude, westerstalige tijdschriften gecatalogiseerd zijn.

Vergeleken met deze ruimte doet de zaal met informatiebalie en uitgiftepunt van aangevraagde boeken modern aan. Hier staan grote touchscreenschermen, waarop bezoekers digitale bronnen kunnen raadplegen. Je kunt bladeren door tijdschriften, gedigitaliseerde manuscripten, handschriften en andere bijzondere collecties, allemaal in het Chinees. Naast een grote verzameling Chinese elektronische bronnen, waaronder pakketten elektronische tijdschriften en databanken, heeft de nationale bibliotheek ook westerse bronnen als Elsevier, ECCO en SAGE.

Nog een verhuizing

Behalve deze nieuwe bibliotheek en het museum bevindt zich in de binnenstad van Beijing de zogeheten ‘oude bibliotheek’, die sinds de jaren dertig als bibliotheek dienst deed. Hier bevinden zich ook nog unieke materialen, die door geïnteresseerde bezoekers in de leeszaal geraadpleegd kunnen worden.

Met de recente oprichting van het museum en de komst van het nieuwe hoofdgebouw uit 2008 lijkt het rustig te worden in de National Library of China. Maar schijn bedriegt: er blijken nog volop interne verhuizingen aan de gang te zijn. Materialen uit de boekentorens van het oude hoofdgebouw, waar nu het museum is gehuisvest, zijn verplaatst naar een magazijn ‘in de buurt van het vliegveld’ en komen pas over twee of drie jaar weer beschikbaar, zegt de gids. Vijf minuten later verzekert ze ons dat alles over zes maanden klaar is.

Alice de Jong is redacteur van IP.

Deze bijdrage komt uit IP nr. 7 / 2014. Het gehele nummer kun je hier lezen