Er wordt in deze verkiezingstijd volop met meningen, feiten en cijfers gestreden om aandacht en stemmen – hoe zorgen we ervoor dat Nederlanders hun stem baseren op betrouwbare informatie? Netwerk Mediawijsheid biedt op zijn website isdatechtzo.nl informatie en tools die kiezers daarbij kunnen helpen.
Bijna de helft van de Nederlanders maakt zich zorgen over foutieve en misleidende informatie op sociale media, zo blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Het gaat dan vooral om zorgen over het gevaar dat mensen worden beïnvloed door misinformatie, onder meer bij verkiezingen. ‘Tijdens Nederlandse verkiezingen zien we eigenlijk niet vaak dat er met opzet desinformatie en nepnieuws wordt verspreid, maar er wordt wel verkeerde informatie over belangrijke thema’s gedeeld. Als je dat voor waar aanneemt, kan dat van invloed zijn op je stemgedrag’, stelt Alexander Pleijter, universitair docent en coördinator van factcheckwebsite Nieuwscheckers.
Het is daarom belangrijk dat kiezers bewust omgaan met informatie en dat ze een gezonde kritische houding aannemen. De informatie en tooling op isdatechtzo.nl kunnen hierbij helpen. Deze zijn dan ook vrij inzetbaar door media, professionals en andere geïnteresseerden.
- Op de verkiezingspagina isdatechtzo.nl/verkiezingen staan artikelen, video’s en bronnen met laagdrempelige informatie over desinformatie in verkiezingstijd. Deze middelen zijn ontwikkeld in samenwerking met experts en journalisten, zoals Alexander Pleijter, Sanne Blauw en Maarten Keulemans.
- Kennisplatform NPO Kennis heeft in samenwerking met isdatechtzo.nl een quiz-story ontwikkeld over het checken van de betrouwbaarheid van informatie. In een speurtocht naar het bestaan van de ‘Anti-Maandag Partij’ leren we waarom we sneller iets geloven als het al bij onze mening past, hoe we slim kunnen omgaan met cijfers bij het nieuws en waarom chatbots als ChatGPT lang niet altijd betrouwbare informatie geven.
- Met de speciale verkiezingentoolkit kunnen professionals burgers weerbaarder maken tegen desinformatie. Deze bevat onder andere een poster met verschillende soorten misleidende en onjuiste informatie waarmee je te maken kunt krijgen. Deze poster kan bijvoorbeeld op kantoor of school worden opgehangen of in vakbladen of lokale kranten worden ingezet.
- Bezoekers van het Mediamuseum Beeld & Geluid leren over de rol van (mis)informatie en journalistiek tijdens de verkiezingen met een installatie die is ontworpen in samenwerking met isdatechtzo.nl, NPO Kennis, BENEDMO, Pointer en Beeld & Geluid.