Nieuw onderzoek toont de impact van digitale prentenboeken in de kinderopvang aan. De inzet ervan stimuleert namelijk de taalontwikkeling van peuters. Voorwaarde is dat pedagogisch medewerkers toegang hebben tot goede boeken én training krijgen in het gebruik.
Digitale prentenboeken dragen net als papieren boeken bij aan de taalontwikkeling van peuters. Voor het eerst is nu de inzet ervan in de kinderopvang onderzocht. De woordenschat van peuters gaat aantoonbaar vooruit als pedagogisch medewerkers digitale prentenboeken inzetten. Dat blijkt uit een nieuwe effectstudie van Osterhaus, Van Steensel en De Koning in samenwerking met Stichting Lezen. Voorwaarde is wel dat de medewerkers beschikken over een kwalitatief aanbod en dat ze voldoende zijn getraind in het gebruik ervan.
‘Digitale prentenboeken worden momenteel in de kinderopvang nog relatief weinig ingezet’, zegt Julienne van den Heuvel, specialist BoekStart bij Stichting Lezen. ‘Kindcentra maken in beperkte mate gebruik van het aanbod en het ontbreekt vaak ook aan kennis over het effectief inzetten van dit soort boeken. Pedagogisch medewerkers zien de meerwaarde niet altijd. Terwijl digitale prentenboeken als ze goed worden ingezet kinderen extra ondersteuning kunnen bieden in hun taalontwikkeling.’
Woordenschat en verhaalbegrip
Er is sprake van een middelgroot effect van de inzet van digitale prentenboeken op de woordenschat, melden de onderzoekers. Ook op verhaalbegrip is een klein effect zichtbaar, al is dit minder betrouwbaar. Pedagogisch medewerkers kregen tijdens de studie toegang tot een kwalitatief aanbod van digitale prentenboeken via Bereslim.nl en training om met de prentenboeken te kunnen werken.
De onderzoekers keken ook of de woordenschat van kinderen sterker vooruitging wanneer digitale prentenboeken werden gecombineerd met papieren boeken, of als het gebruik ervan ook thuis werd gestimuleerd. Dat bleek niet het geval. ‘We verwachtten juist dat meer blootstelling zou leiden tot meer effect’, zegt Osterhaus. ’Tegelijkertijd weten we niet precies hóe de digitale prentenboeken en papieren boeken in de praktijk werden gecombineerd. Ook is het de vraag of de ouders wel goed genoeg werden bereikt.’
Goed toepasbaar
Digitale prentenboeken zijn goed toepasbaar in de kinderopvang, zeggen pedagogisch medewerkers. Ze noemen een aantal voordelen: kinderen in hun groep waren overwegend geïnteresseerd in de digitale prentenboeken en er deden zich weinig technische problemen voor. Ook waren de boeken goed in te passen in het reguliere dagprogramma en was er meestal ook voldoende rust voor. Wel lopen de ervaringen van de pedagogisch medewerkers uiteen van enthousiast tot minder positief.
Met het programma BoekStart in de kinderopvang werkt Stichting Lezen actief aan het verbeteren van toegang tot digitale prentenboeken en het vergroten van de deskundigheid van pedagogisch medewerkers.
Een tweede onderzoek moet een breder beeld geven van hoe het met voorlezen op kindcentra gesteld is.