Michelynn McKnight is universitair docent aan de School of Library and Information Science van de Louisiana State University. Ze schreef ‘The agile librarian’s guide to thriving in any institution’ (zie kader). Ze is de tweede keynotespreker op NVB100 en houdt een workshop over de ‘wendbare’ bibliothecaris. InformatieProfessional sprak met Michelynn McKnight vlak voor haar vertrek naar Nederland voor het NVB-Jubileumcongres.
Door: Marie-José Klaver
Waarom is het volgens u zo belangrijk dat informatieprofessionals zich aanpassen?
Michelynn McKnight: ‘De maatschappij en de media zijn altijd in verandering. Zelfs archivarissen die documenten uit het verleden bewaren voor de onderzoekers van de toekomst moeten zich snel kunnen aanpassen. Als je wilt anticiperen op de behoeften en wensen van je klanten, moet je gewoon wendbaar zijn.’
Denkt u dat informatieprofessionals bereid zijn om te veranderen?’
‘We oefenen ons beroep uit door middel van interactie met andere mensen. Informatieprofessionals brengen mensen die op zoek zijn naar informatie met de juiste bronnen in contact. De collecties zijn er voor de mensen en niet andersom. Iedereen kent de stereotiepe teruggetrokken bibliothecaris die meer houdt van boeken en tijdschriften, dan van de mensen die ze willen raadplegen. Maar als je niet graag met mensen werkt, ben je niet geschikt voor het vak. Gelukkig kunnen ook bibliothecarissen die aanvankelijk meer van boeken dan van mensen houden, leren om hun houding te veranderen.’
Wordt er aan de opleidingen informatiewetenschappen in de Verenigd Staten voldoende aandacht besteed aan veranderbereidheid?
‘De meeste studies die ik ken besteden er wel aandacht aan. Maar studenten zijn vaak zo met hun verplichte opdrachten bezig, dat ze de principes van wendbaarheid en veranderbereidheid niet goed genoeg doorgronden. Ze hebben die vaardigheden echter wel nodig zodat ze niet vast komen te zitten in hun carrière. De inhoud van vakken veroudert snel. Als je wendbaar bent en in staat bent tot verandering, kom je heel ver.’
Bibliothecarissen moeten zichzelf beter in de markt zetten, schrijft u in uw boek. Welke marketinginstrumenten kunnen ze gebruiken om hun waarde duidelijk te maken?
‘Als je je met marketing bezighoudt, moet je continu bezig zijn met wie je doelgroep is en wat die doelgroep wil. Uitmuntende dienstverlening alleen is niet genoeg. Je moet je toegevoegde waarde blijven benadrukken. Helaas doet niemand dit voor je – informatieprofessionals moeten het zelf doen. Het betekent dat je boven verwachting moet presteren. Alleen als de informatieprofessional komt met informatie die nuttiger is dan gedacht, komen ze de volgende keer weer naar je toe. Zo zorg je ervoor dat je doelgroep waardering krijgt voor wat je doet.’
Hameren op positieve gedachten
In de internationale bibliotheekwereld staat Michelynn McKnight bekend als auteur van ‘The agile librarian’s guide to thriving van in any institution’ (2009). Welke boodschap biedt deze gids voor de ‘wendbare’ bibliothecaris?
Door: Carin Klompen
In het voorwoord van haar boek beschrijft Michelynn McKnight, assistant professor aan de Louisiana State University School of Library and Information Science in Baton Rouge, LA, in een paar zinnen wat de agile ofwel ‘wendbare’1 bibliothecaris inhoudt. ‘De wendbare bibliothecaris houdt van zijn werk en krijgt daar waardering voor. Hij geniet respect van zijn klanten én van diegenen die hem de organisatiedoelen en besteedbare budgetten dicteren, namelijk de bestuurders. De wendbare bibliothecaris heeft beroepservaring en heeft zakelijke expertise als het gaat om marketing en public affairs. Hij weet niet alleen wat het beste is om te doen voor de bibliotheek, maar vertelt continu over de waarde en de betekenis van het bibliotheekwerk en handelt ernaar.’2 Het citaat geeft de essentie van het boek weer: hoe kun je waarde geven aan je bibliotheekdienstverlening? Om dit goed te kunnen doen beschik je niet alleen over informatie-technische vaardigheden, maar ben je ook goed in marketing, in PR en in algemene bestuurszaken.
Daar heeft de schrijver wel een punt te pakken. Bij bibliotheken zie je steeds vaker dat bibliotheekdirecteuren hun dienstverlening vanuit een vraaggerichte benadering invulling geven én dat ze het lobbyen in de praktijk moeten brengen om hun organisatie te kunnen laten voortbestaan.
Vaardigheden verbeteren
The agile librarian biedt een mooie opstap naar die praktijk. Als studieboek voor de informatieprofessional die zijn vaardigheden op het gebied van bedrijfs- en bestuurskunde wil verbeteren, is het heel geschikt. Het geeft over allerlei onderwerpen een mooie introductie.
Het boek bevat een aantal praktische hoofdstukken over onder andere marketing, benchmarking en evidence based librarianship. Het laatste begrip houdt in dat je moet aansturen op basis van valide en betrouwbare onderzoeksdata.
Naast vakinhoudelijke aspecten vindt de lezer ook lobbytips en trucs om de besluitvorming over bibliotheekbeleid te beïnvloeden. Niet alleen leert hij hoe hij als manager de bestuurders (‘the boss’) kan beïnvloeden, ook leest hij over het gewenste ethische gedrag van de bibliothecaris.
Positieve attitude
Verschillende hoofdstukken kregen gepassioneerde titels mee, zoals: ‘Delighting your clients’; ‘Pleasing your boss’ en ‘Ensuring positive communication’. In het laatstgenoemde hoofdstuk legt McKnight veel nadruk op het negatieve imago van bibliothecarissen. Zij geeft hier een beschrijving van het stereotiepe imago van een bibliothecaris: iemand die nooit lacht en alleen maar tot stilte maant met het opgeheven vingertje. Dit moet en kan doorbroken worden door een positieve attitude van de bibliothecaris en daar geeft de schrijfster vele – eveneens gepassioneerde – handreikingen voor.
De toonzetting is hier en daar wat zweverig. Het lijkt wel alsof McKnight optreedt als een coach die tracht negatieve gevoelens (in dit geval van de informatieprofessional) om te zetten in positieve gedachten. Het draait volgens haar allemaal om positive people skills. Sterker nog, het hele boek door hamert ze op het belang hiervan. Heeft die grote aandacht te maken met het vaak wat naar binnen gekeerde karakter van een informatieprofessional?
Amerikaanse toonzetting
De vele aspecten die aan bod komen, maken The agile librarian interessant voor een breed lezerspubliek. Dit is zowel de sterke alsook de zwakke kant van dit boek. In tweehonderd vlot geschreven pagina’s kun je hooguit oppervlakkig kennisnemen van de vele onderwerpen die McKnight de revue laat passeren. De literatuurlijsten en de aanbevolen leeslijst vullen de beschreven onderwerpen wel goed aan. De Amerikaanse toonzetting maakt dat de goedbedoelde adviezen enigszins obligaat overkomen. Of de bibliothecaris daar nu zo ‘wendbaar’ van wordt… Dat kan alleen de lezer zelf beoordelen.
Noten
- ‘Agile librarian’: letterlijk vertaald: de vlugge of lenige bibliothecaris. Ik gebruik hiervoor de term: ‘wendbaar’.
- Vrij vertaald uit de Engelstalige editie.
Michelynn McKnight | The agile librarian’s guide to thriving in any institution | Santa Barbara: ABC-CLIO | 2009 | € 32,99 (via Boll) |
ISBN 978-1-59158-668-5 | Ook beschikbaar als ebook: www.abc-clio.com | Waardering ●●●○○
Marie-José Klaver is nieuwsredacteur van InformatieProfessional.
Carin Klompen is redacteur van InformatieProfessional.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 11 / 2012. Het gehele nummer kun je hier lezen