Een coalitie van providers en organisaties die opkomen voor internet- en persvrijheid, vraagt de Europese rechter een oordeel te geven over de EU-breed opgelegde blokkade van de Russische staatskanalen RT en Sputnik. Daarom dient FOIC op 24 mei een verzoekschrift in bij het Europees Hof in Luxemburg.
De coalitie stelt dat de Raad van Ministers van de Europese Unie het vergaande besluit om deze (en ook andere) zenders te censureren heeft genomen zonder daarbij recht te doen aan de in mensenrechtenverdragen verankerde informatievrijheid. Deze vrijheid is een fundament van onze democratische samenleving. Er is in alle haast gekozen om over te gaan tot onmiddellijke censuur zonder dat daar een onafhankelijke en zorgvuldige toetsing aan vooraf is gegaan. Dit roept vragen op over onze rechtsstaat en waar we als samenleving voor staan, aldus de coalitie.
Desinformatie versus censuur
FOIC is ervan overtuigd dat de geblokkeerde Russische kanalen partijdig zijn en verdedigt de inhoud dan ook niet. Wel ziet ze het als haar taak de legitimiteit en proportionaliteit van de maatregelen aan de orde te stellen. Het is immers de vraag of de ondemocratische censuurmaatregelen wel gerechtvaardigd zijn, in het bijzonder als ze internettussenpersonen als poortwachters laten fungeren. ‘Desinformatie dient in een rechtsstaat niet bestreden te worden met censuur’, zo motiveert Thomas Bruning, algemeen secretaris van de Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ) zijn steun aan deze procedure.
‘Dit is een politiek besluit zonder rechtelijke toetsing’, zegt Rejo Zenger van Bits of Freedom. ‘De beslissing om informatie ontoegankelijk te maken hoort niet in handen te zijn van onze regeringsleiders, maar in die van onafhankelijke rechters.’ ‘Dat internetserviceproviders door de maatregel toegang tot informatie moeten blokkeren, staat haaks op het beginsel van netneutraliteit. In de democratische rechtsstaat is een vrij en open internet absoluut noodzakelijk’, aldus Anco Scholte ter Horst, directeur van Freedom Internet.
Toegang tot informatie overeind houden
De klacht van FOIC is erop gericht om de toegang tot alle informatie overeind te houden. ‘Bij het nemen van een besluit van deze omvang in een democratische rechtsstaat moeten de mensenrechten naar behoren worden afgewogen. Dat is nu niet gebeurd. We verzoeken het Hof deze afweging alsnog te maken.’
De FOIC-coalitie bestaat uit drie internetserviceproviders die als eisende partijen optreden: A2B Internet, BIT en Freedom Internet, en wordt ondersteund door: Bits of Freedom, NVJ, Persvrijheidsfonds, Open Fiber, Mijndomein en Voys.