Het Franse modehuis Louis Vuitton heeft eind oktober 2014 een eigen museum in Parijs geopend. Michiel Nijhoff sprak met Claire Jousselme, die hier het informatiecentrum beheert.
Door: Michiel Nijhoff
Moderne en eigentijdse kunst zijn ‘hot’. De prijzen van kunstwerken van kunstenaars als Warhol, Koons, Hirst en vele anderen, waaronder soms pas beginnende kunstenaars, zijn zo enorm gestegen dat het voor traditionele musea vrijwel onmogelijk wordt op grote schaal te verzamelen.
Het is niet verwonderlijk dat juist rijke particulieren zich de afgelopen decennia op eigentijdse kunst gericht hebben. Velen onder hen hebben er ook voor gezorgd dat hun collecties openbaar toegankelijk werden, zoals Ludwig, Saatchi, Goetz, Menil, Pinault en Beyeler, om er een paar te noemen. In Nederland kennen wij bijvoorbeeld de Caldic-collectie, die binnenkort te zien zal zijn in een eigen museum.
Cartier, Chanel
Een aantal van de particuliere collecties die de laatste tijd bekend zijn geworden stammen uit het domein van de mode: Patek Philippe, Cartier, Chanel en Prada bijvoorbeeld. Onlangs opende in Parijs het spectaculaire gebouw van de Amerikaanse architect Frank Gehry, dat plaats zal bieden aan werk uit de collectie-Louis Vuitton, het bedrijf dat groot werd met koffers en tassen. Hier organiseert de Fondation Louis Vuitton tentoonstellingen met werk uit eigen collectie, al dan niet aangevuld met bruiklenen.
In 2006 werd de stichting opgericht, maar reeds daarvoor was het idee van een samenwerking met Frank Gehry ontstaan. In 2007 stelde de gemeente Parijs een stuk grond in het Bois de Boulogne beschikbaar, in 2008 werd begonnen met de bouw, en 27 oktober 2014 werd het officieel geopend.
Geen rechte wand
Onlangs sprak ik in Parijs met Claire Jousselme, die het ‘Centre de Ressources’ beheert. Zoals bij alle musea vormen de registratie van de collectie en de documentatie van collectie en tentoonstellingen een belangrijk onderdeel van de museale activiteiten. Of dat nu een door de overheid of door particulieren bestuurd museum is.
Toen ik ’s ochtends aankwam bij de dienstingang, trof ik een groep van vijftien militairen met camouflagepakken, rode baretten en machinegeweren in de hand aan bij de ingang. De weerslag van de vreselijke gebeurtenissen in Parijs. Ik werd ontvangen in de kleine leeszaal van het Centre, waarin – Gehry – geen rechte wand te vinden was. Zelfs de boekenkasten hadden een wat eigenaardige, met de muur meebuigende planken, waarbij de bovenste planken uitkraagden boven de onderste.
Jong
Het Centre de Ressources, wij zouden het informatiecentrum noemen, is klein, maar zeer modern van opzet. Het is ook jong, pas een jaar of drie geleden werd begonnen met het inrichten van de informatiestructuur en het verzamelen van informatie. De privé-collectie van Vuitton is nog niet in haar geheel geregistreerd, dat gebeurt eigenlijk pas op het moment als de werken ook ‘openbaar’ worden doordat ze hier of elders worden tentoongesteld.
Er zijn vier conservatoren/ curatoren en zes assistentcuratoren onder leiding van Suzanne Pagé, die elders in Parijs kantoor houden en werken aan de tentoonstellingen; en het is van het grootste belang dat hun werk documentair ondersteund wordt. Mede vanwege die bilocatie wordt zoveel mogelijk gemikt op digitale beschikbaarheid van documentatie.
Dat is des te logischer als je bedenkt dat veel van de kunstenaars die tentoongesteld en/of verzameld worden relatief jong zijn, zodat er nog weinig over ze gepubliceerd is in boekvorm. Over Ed Atkins bijvoorbeeld, een videokunstenaar van wie werk wordt getoond in de Fondation (en van wie tot en met 31 mei een solotentoonstelling in het Stedelijk Museum te zien is), is nog nauwelijks gepubliceerd.
Het Centre de Ressources verzamelt artikelen en webinformatie die digitaal als pdf-document, maar ook als ge-ocr’d tekstdocument beschikbaar worden gesteld aan de staf van het museum. Inmiddels beheert het snel groeiende centrum 5000 boeken en 5000 artikelen. Men richt zich dus ook vrijwel volledig op kunstenaars in de collectie, en voor meer historisch of algemener onderzoek staan de conservatoren in Parijs uiteraard uitgebreide bibliotheken als de Bibliothèque Kandinsky in het Centre Pompidou ter beschikking. Veel van het materiaal dat het Centre verzamelt wordt afgenomen van F.L.A. Consultant, een firma gespecialiseerd in het verzamelen van bedrijfsinformatie en ondersteuning van documentatiecentra.
Spin in het web
Het Centre de Ressources is overigens niet alleen een documentatiecentrum, maar ook een spin in het web van andere activiteiten zoals het administratief beheer van de collectie (in database Artplus, ook gebruikt door het Louvre), het archiveren van performances en symposia, het – proactief – beheer en leveren van beeldmateriaal, film, en het regelen van copyrightkwesties. Kortom: een kleine maar belangrijke afdeling in een bedrijf waar erg veel – geld – omgaat.
Michiel Nijhoff is teamleider informatiecentrum van het Stedelijk Museum Amsterdam.
Deze bijdrage komt uit IP nr. 2 / 2015. Het gehele nummer kun je hier lezen