Datavisualisatie: Benjamin Wiederkehr: ‘We delen veel kennis’

Benjamin Wiederkehr (1981) is managing director en medeoprichter van de Zwitserse ontwerpstudio Interactive Things. Dankzij het project Ville Vivante, waarin het mobiele verkeer in Genève is gevisualiseerd, groeide zijn studio uit tot een van de grootste van Europa. IP sprak met Wiederkehr over het project en informatiedesign.

Door: Niall MacKellar

Wat is Ville Vivante?

‘De gemeente van Genève heeft samen met een telecomprovider onderzoek gedaan naar de manier waarop mobiele apparaten zich door Genève “bewegen”. Daardoor kregen ze tevens een beeld van de wijze waarop mensen zich door deze stad bewegen. De uitkomst van dit onderzoek was een dik rapport. Onze studio werd gevraagd om de onderzoeksresultaten toegankelijk te maken voor het algemene publiek.’

‘We hebben gekozen voor een expositie (villevivante.ch), waarbij we op een groot projectiescherm het mobiele dataverkeer van één week lieten zien. De visualisatie bestaat uit twee elementen. Je ziet zowel de mensen “bewegen” door de stad als de pieken en dalen in het dataverkeer.’

‘Met deze visualisatie wilden we een algemeen beeld schetsen van de onderzochte situatie en tegelijkertijd moest het ook een artistiek beeld opleveren. Omdat we in de visualisatie geen exacte data weergeven, hebben we ook een serie affiches ontwikkeld waarin we inzoomen op data die we hebben gevonden in de dataset. Zo toont een van de affiches het dataverkeer in de verschillende wijken in de stad.’

Hoe ontwikkelt informatiedesign zich?

‘Interactive Things is opgericht in een tijd waarin voornamelijk freelancers en niet zozeer ontwerpstudio’s zich met datavisualisatie bezighielden. In 2009 begonnen we de studio met vier mensen (ontwerpers en ingenieurs) en dat aantal is inmiddels verdrievoudigd.’

‘Elk land heeft nu wel een aantal studio’s die zich specialiseren in informatiedesign. Er is dus concurrentie gekomen, al is die lang niet zo hevig als bijvoorbeeld bij grafisch ontwerpen. Eigenlijk zien we het ook niet als concurrentie. Eerder kunnen we spreken van een kleine gemeenschap die intensief met elkaar samenwerkt. Bovendien is er werk genoeg.’

In de wereld van informatiedesign wordt veel samengewerkt en veel kennis gedeeld. Hoe kun je dat verklaren?

‘Op het moment dat wij met ons bureau begonnen stond Processing, een programmeertaal waarmee je onder andere datavisualisaties kunt maken, nog in de kinderschoenen. Niet veel later bracht het een revolutie teweeg. Er ontstond een mentaliteit waarbij iedereen elkaars werk ging gebruiken om daarmee een eigen visualisatie te maken. Dit was voor ons de reden dat we als studio zoveel mogelijk kennis en vaardigheden met collega’s wilden delen.’

‘We gaan allemaal naar dezelfde conferenties – om iets te leren of om er zelf te spreken en daarmee anderen iets bij te brengen. Er ontstaat dus interactie binnen deze kleine gemeenschap. De volgende, logische stap is om de kennis van anderen te gebruiken bij projecten als die kennis binnen je eigen studio niet aanwezig is. Deze ontwikkeling is vrij bijzonder. Reclamebureaus zijn bijvoorbeeld een stuk terughoudender als het om kennisdeling gaat.’

Hoe belangrijk is interactie in informatiedesign voor een studio die zich Interactive Things noemt?

‘Veel van onze visualisaties profiteren sterk van een interactieve component. Natuurlijk is er bij ons zeker plaats voor statische visualisaties; ze hebben een bepaalde functie die niet altijd te creëren is met een interactieve visualisatie.’

‘Wanneer je je beperkt tot het ontwerpen voor een computerscherm zijn er bepaalde voorwaarden waaraan je je moet houden. Toch bieden interactieve visualisaties zoveel meer om de informatie te kunnen begrijpen wanneer je dat met statische visualisaties vergelijkt. Zeker als het om zeer veel en zeer complexe data gaat. Door gebruik te maken van interactiviteit kun je de lezer als het ware sturen en focussen op een bepaald onderdeel. Je kunt een verhaal vertellen dat de lezer naar bepaalde inzichten leidt. Andersom kan de gebruiker hierdoor de dataset zelf verkennen en daarmee zelf bepalen wat hij wel en niet belangrijk vindt.’

Niall MacKellar volgt de master Information Design aan de Design Academy Eindhoven.

Deze bijdrage komt uit IP nr. 2 / 2015. Het gehele nummer kun je hier lezen