Het Commissariaat voor de Media heeft een model ontwikkeld om de pluriformiteit van het aanbod op de Nederlandse nieuwsmarkt te monitoren. De drie wetenschappelijke pilotstudies die hiervoor zijn uitgevoerd, staan in het rapport Monitor pluriformiteit.
Om te weten of het nieuwsaanbod in Nederland pluriform is en blijft over de jaren, is eerst een nulmeting nodig. Hiervoor werkte het CvdM de afgelopen tijd samen met wetenschappers, beleidsmedewerkers en de nieuwssector aan de ontwikkeling van betrouwbare en valide methodes.
Op basis van de gekozen methodes voert het CvdM dit jaar de nulmeting uit om twee verschillende dimensies van pluriformiteit in kaart te brengen. Deze metingen worden aan de jaarlijkse Mediamonitor toegevoegd. In het najaar komen de eerste resultaten naar buiten.
Drie onderzoeksmethodes
De methode ‘Ervaringen van pluriformiteit onder journalisten’ (onderzoek uitgevoerd door Mark Boukes, Universiteit van Amsterdam) onderzoekt de pluriformiteitsbeleving met een vragenlijst onder journalisten. De vragen gaan zowel in op werkomstandigheden als op maatschappelijke omstandigheden.
De onderzoeksmethode ‘Unieke en overeenkomstige berichtgeving’ (Nel Ruigrok, Nieuwsmonitor) kijkt naar overlap in teksten van nieuwsberichten. In het onderzoek zijn verschillende AI-modellen getest en vergeleken. Het onderzoek is geschikt voor jaarlijks gebruik.
De onderzoeksmethode ‘Diversiteit van thema’s, bronnen en standpunten’ (Elif Kılık en Knut De Swert, Universiteit van Amsterdam) gebruikt AI om drie vormen van diversiteit in teksten te meten. Deze methode is volgens het Commissariaat niet geschikt voor monitoring, maar wel om ad hoc themadiversiteit en diversiteit van bronnen in kaart te brengen.
Het CvdM wil de methodes verder doorontwikkelen en vraagt om samenwerking met en medewerking van de nieuwssector.