De Belgische nationale bibliotheek KBR heeft deze maand het boek Bruegel and Beyond – Netherlandish Drawings in the Royal Library of Belgium, 1500-1800 uitgebracht. Het resultaat van een decennium onderzoek naar de tekeningen van oude meesters in de collectie.
KBR herbergt de grootste collectie tekeningen van het land: 4.500 van de 25.000 tekeningen dateren uit de zestiende tot en met de achttiende eeuw. Tot de topstukken behoren werken van vooraanstaande kunstenaars als Pieter Bruegel de Oude, Peter Paul Rubens en Jacob Jordaens. Het gaat om unieke, handgetekende exemplaren, in verschillende materialen en technieken uitgevoerd op papier of perkament. De tekeningen werden tot nu toe weinig bestudeerd en waren zo goed als onbekend bij het grote publiek – ze zijn ook bijzonder gevoelig voor licht en worden daarom zelden tentoongesteld.
Ruim tien jaar onderzoek
Bruegel and Beyond brengt meer dan honderd tekeningen uit de collectie van KBR samen. Het boek is het resultaat van ruim tien jaar wetenschappelijk onderzoek naar de tekeningen van de oude meesters. Tijdens dit intensieve traject werd met de hulp van zo’n dertig specialisten uit binnen- en buitenland, waaronder het Rijksmuseum, de collectie in kaart gebracht, gedigitaliseerd, online toegankelijk gemaakt en in boekvorm uitgegeven. Dankzij steun van de Koning Boudewijnstichting konden bijna vierhonderd tekeningen grondig worden gerestaureerd.
Verhaal achter de tekeningen
Het boek geeft een unieke inkijk in de kostbare verzameling an sich, maar haakt ook in op de verhalen die achter de tekeningen schuilgaan. Zo is er het miniatuurschilderij op perkament van Joris Hoefnagel, dat ook op de cover van het boek staat. Het toont de havenstad Sevilla als toegangspoort tot de gekoloniseerde gebieden in Amerika. Dit schilderij uit 1573 kwam volgens de overlevering op een verrassende manier in de collectie terecht: een Engelsman die in 1832 in Brussel verbleef, kon zijn hotelrekening niet betalen en gaf de miniatuur als onderpand aan de hotelhouder, die haar later voor het beperkte bedrag van de schuld aan de bibliotheek verkocht.
Netherlandish Drawings in the Royal Library of Belgium, 1500-1800 | Daan van Heesch, Sarah Van Ooteghem & Joris Van Grieken (red.) | Hannibal Books in samenwerking met Yale University Press | hardcover 9789464366389 | € 64,50 | 392 pagina’s | verkrijgbaar in de KBR-shop en in de boekwinkel
Deze bijdrage komt uit het digitale magazine IP #5/2022. Klik op de onderstaande button om het hele nummer te lezen.
