Door: Marja Kingma
Dit jaar werd de ‘Libraries Week’ in Groot-Brittannië voor het eerst groots gevierd. Bij zo’n duizend bibliotheken van allerlei pluimage konden belangstellenden van 9 tot 14 oktober ontdekken wat de instellingen allemaal te bieden hebben. Bibliotheken zijn niet alleen plekken om boeken en games te lenen, ook vind je er informatie over bijvoorbeeld het opzetten van een eigen bedrijf. En je kunt er terecht voor het leren van nieuwe vaardigheden zoals programmeren. Dat laatste is overigens een groot succes: programmeerinitiatieven in Britse bibliotheken zagen het aantal deelnemers alleen al tussen maart en november 2016 met 330 procent stijgen.
Dat klinkt fantastisch, toch? Helaas heeft dit verhaal een keerzijde. Sinds 2010 zijn 343 bibliotheekvestigingen in Groot-Brittannië gesloten. Of beter gezegd: wegbezuinigd. Daarmee gingen zo’n 8.000 banen verloren – banen die deels zijn opgevangen door een leger van 15.000 vrijwilligers. Dat valt te lezen in een rapport van de BBC.
Hoewel volgens het CIPFA bibliotheken al jaren gestaag minder bezoekers trekken, waren de bezoekcijfers in 2016 met 250 miljoen (aldus de BBC) toch meer dan alle bezoeken aan bioscopen, theater, de tien meest populaire toeristenattracties én live concerten bij elkaar!
Het grote aantal bibliotheekbezoekers is niet zo gek, want in Groot-Brittannië zijn bibliotheken en hun diensten voor jong en oud gratis – in tegenstelling tot concert- of theaterbezoek. Bibliotheken zijn grote nivelleerders en in feite een van de pilaren van onze democratie; iedereen is welkom ongeacht inkomen, achtergrond of opleidingsniveau. Oké, dat kun je ook zeggen van het web, maar wat bibliotheken onderscheidt is de menselijke factor. Het beste algoritme kan niet op tegen de bibliothecaris.
Twee andere statistieken die dwars ingaan tegen het idee dat ‘bibliotheken niet meer van deze tijd zijn’, is dat de groep 15- tot 24-jarigen meer gebruik maakt van de bibliotheek dan welke andere demografische groep dan ook en dat driekwart van de Britten hun bibliotheken steunt.
Niets nieuws voor ons, professionals, maar wel aardig om het eens in harde cijfers bevestigd te zien.
Marja Kingma is curator Germanic Studies bij de British Library.