Keynote speaker Greg Notess spreekt op 26 maart op de VOGIN-IP-lezing. Zes prangende vragen aan Notess. ‘Het is eigenlijk verbazingwekkend dat we op een redelijk consistente manier toch zulke bruikbare resultaten krijgen.’
Door: Eric Sieverts, redacteur IP
1
IP: Er zijn allerlei redenen waarom “echte” informatieprofessionals nogal kritisch staan ten opzichte van Google. Ze betreuren dat er voortdurend weer allerlei functionaliteit, diensten en producten verdwijnen en zoekresultaten steeds onbetrouwbaarder en onreproduceerbaarder worden. Behoor jij ook tot degenen die Google daarvoor verwensen?
‘Allebei die punten vind ik zeker ook teleurstellend. Maar, zoals zoveel anderen blijf ik Google natuurlijk toch regelmatig gebruiken, omdat het voor bepaalde soorten zoekacties nu eenmaal makkelijk resultaten oplevert. In zijn algemeenheid pleeg ik ook ten opzichte van elke informatiedienst een realistische houding aan te nemen wat betreft hun sterke en zwakke kanten. Ik moet de eerste nog vinden die niet van allebei wat heeft. Google heeft zich altijd toegelegd op het geven van relevante resultaten voor simpele zoekacties, van het soort dat de meeste gebruikers intikken. Maar de algoritmes en technieken die Google heeft ontwikkeld om die primaire doelgroep van dienst te zijn, resulteren juist in de problemen die informatiespecialisten onderkennen. Maar als we ons realiseren dat we voortdurend de mogelijkheid hebben om gratis te zoeken en resultaten uit Google te krijgen, dan is is het eigenlijk verbazingwekkend dat we op een redelijk consistente manier toch zulke bruikbare resultaten krijgen.’
2
Ook al worden niet alle nieuwe zoekproducten meer meteen gechargeerd als potentiële “Google-killers” geafficheerd, toch worden ze vaak nog wel aangemerkt als concurrenten voor Google’s marktaandeel. Sommige zijn niet zo heel veel anders (zoals DuckDuckGo), andere proberen hele nieuwe zoekparadigma’s toe te passen. Welke van de nieuwkomers zouden we volgens jou in de gaten moeten houden.
‘Er is een voortdurend veranderend universum van concurrenten voor het webzoeken. Bing en DuckDuckGo blijven een nuttig tegenwicht tegen Google’s marktdominantie en hebben hun eigen toepassingen. Zoekmachines die een geheel nieuwe aanpak uitproberen, schijnen na één of twee jaar toch te mislukken of in elk geval te verdwijnen (zoals Cuil of Blekko). Onderwerp- of land-specifieke zoekmachines lijken een betere overlevingskans te hebben. En die hebben vaak ook een interessante aanpak. Van het hele spectrum, van grote zoekmachines zoals Yandex en Baidu, tot data-specifieke als Wolfram|Alpha, Zanran en Statista, tot nog andere zoals Qwant of Topsy, zijn er een heleboel om in de gaten te houden en zo af en toe te gebruiken.’
3
In je lezing ga je het hebben over de transformatie van het zoeken naar het direct krijgen van antwoorden, onder meer gebaseerd op Google’s Knowledge Graph. Hoe betrouwbaar vind je dergelijke antwoorden? En wat is het verschil met de Knowledge Vault die Google ook heeft aangekondigd?
‘Voor populaire onderwerpen zijn verrassend veel antwoorden heel accuraat. Toch blijven onnauwkeurigheden een belangrijke kwestie, vooral als de oorspronkelijke bron zo zelden vermeld wordt. Of er al dan niet iets onder de naam van “Knowledge Vault” wordt, het valt zeker te verwachten dat dat project verder wordt uitgebouwd.’
4
In de beginjaren van websearch speelden door mensen samengestelde onderwerpsgidsen, zoals de Yahoo!-directory een belangrijke rol. De meeste daarvan zijn intussen verdwenen. Mis je die of is het maar goed ook dat die weg zijn?
‘Het probleem met de directories was altijd dat ze vaak incompleet, verouderd en onnauwkeurig waren. Bij de snelheid waarmee dingen op internet veranderen, zal dat ook zo blijven. Voor mij hebben de links onderaan Wikipedia-pagina’s nu in veel gevallen de rol (maar ook de problemen) van directories overgenomen. Die verwijzingen gebruik ik als mogelijke bron, maar ik voer ook mijn eigen zoekacties uit voor meer recente sites of om de correcte links te vinden.’
5
Anderzijds is “content curation” nu een buzz-word geworden. Zo staat ZEEF, dat op basis van “curation” gevuld wordt – eigenlijk een beetje als de Yahoo!-directory – nogal in de belangstelling. Is dat geen tegenstrijdigheid?
‘Internet blijft een makkelijk platform om nieuwe en oude ideeën uit te proberen en om venture kapitaal binnen te halen voor projecten die mogelijkerwijs de volgende grote geldmachine kunnen worden. About.com heeft een heleboel transformaties doorgaan en was een directory-achtige site die wel overleefd en gefloreerd heeft. Met ZEEF’s nadruk op affiliate marketing, zou die het in de financiële hoek goed kunnen doen. Maar hoe goed de content daarin beheerd gaat worden, zullen we nog moeten afwachten. Tegenstrijdige ontwikkelingen zullen ook zeker doorgaan als het web en mobiel internet zo populair blijven, en vooral als mensen naar advertenties blijven kijken en online geld blijven uitgeven.’
6
Tot slot nog twee vragen over het verleden. Welke van de vele verdwenen zoekmachines mis je het meest? En welke van de verdwenen zoekfunctionaliteit?
‘Ik mis de grote concurrenten van Google die interessante en nuttige functionaliteit voor geavanceerde zoekers ontwikkelden. Alltheweb en zelfs AltaVista en NorthernLight hadden prima ideeën en zoekmogelijkheden die ik graag gebruikte. Jammer genoeg werden die door de markt niet ondersteund.’
‘Van de functionaliteit mis ik echte truncatie, wildcards, interne truncatie, correcte en consistente phrase searching, proximity searching, correct datum-zoeken en nog wat verdere gespecialiseerde tools. Veel daarvan zou ik betrekkelijk weinig gebruiken, maar het is zo plezierig om, als je het nodig hebt, je vraag veel preciezer tot de exact gewenste documenten te kunnen inperken. Maar dat gezegd hebbende, we hebben nog altijd zoveel databases om in te zoeken en zoveel geavanceerde mogelijkheden op allerlei plaatsen, dat ik nog altijd geniet van de grote variëteit aan zoeksystemen en zoekcommando’s die ik daarin kan gebruiken.’
Greg Notess spreekt op de VOGIN-IP-lezing op 26 maart in de OBA over “Transforming Web Search: From Keyword to Knowledge Graph”. Aanmelden voor deze dag kan op vogin-ip-lezing.net.