De universiteitsbibliotheek in Leiden moet 1 miljoen euro besparen. Uitgevers verhogen de prijzen fors en daardoor moeten titels worden geschrapt, zegt Kurt De Belder, hoofd van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) in gesprek met Leids universiteitsweekblad Mare. Ook is er een conflict met de Belastingdienst.
De Belder is landelijk onderhandelaar voor een aantal contracten. ‘Eén van de uitgevers komt met een prijsstijging van 25 procent’, zegt hij. De prijzen stijgen volgens de bibliothecaris omdat er wereldwijd meer gepubliceerd wordt, zoals in landen als China en India. ‘Een uitgever zegt dan terecht: onze kosten stijgen, dus dat berekenen we door. Daarnaast heeft Nederland de afgelopen twintig jaar heel stevig onderhandeld. We betalen minder dan Duitsland en Groot -Brittannië. Uitgevers vinden dat niet eerlijk.’
De bibliotheek bezuinigt in 2026 voor 1 miljoen euro, stelt De Belder. ‘We bezuinigen op onze dienstverlening, we hebben allerlei vacatures die we niet invullen. Medewerkers die met pensioen gaan worden niet vervangen.’
Onenigheid met Belastingdienst
Ook is er een conflict met de Belastingdienst. De Nederlandse universiteiten vinden open access en open science heel belangrijk, maar volgens de Belastingdienst valt open access in het hoge btw-tarief. De Belder: ‘Als een tijdschrift naast artikelen die je alleen met abonnement kunt lezen óók openaccessstukken publiceert, zou dat onder het lage btw-tarief moeten vallen. Maar volgens de Belastingdienst is dat het leveren van een dienst. Als je hetzelfde artikel in hetzelfde tijdschrift publiceert maar niet als open access, dan is het wel een publicatie en valt het onder het lage btw-tarief.’
SURF, de ICT-coöperatie van onderwijs en onderzoek, UKB (het verband van alle UB’s en de nationale bibliotheek KB) en universiteitskoepel UNL zijn daarom een rechtszaak begonnen tegen de Belastingdienst. Een uitspraak moet binnenkort volgen.