In de Nederlandse dagbladen domineert berichtgeving over het zogenoemde ‘nieuwe Koude Oorlog’-frame. Dat blijkt uit dataonderzoek door studenten van de master Media & Journalistiek van de Erasmus Universiteit Rotterdam in samenwerking met het KRO-NCRV televisieprogramma Pointer.
De masterstudenten Gijs Berk, Milan Doornekamp, Denian Franken en Eva Leenders hielden een steekproef en bekeken 1.500 artikelen over de Russisch-Oekraïense oorlog uit de vijf grootste Nederlandse dagbladen de afgelopen drie jaar. Daaruit blijkt dat 35 jaar na de val van de muur de Koude Oorlog-retoriek terug is in het publieke debat.
Dreiging en (her)bewapening
Berichten over de oorlog in Oekraïne gaan nog voornamelijk over de dreiging van een nieuwe Koude Oorlog, het belang van (her)bewapening en een focus op Nederland, Europa en de Navo. Het aantal artikelen is eind 2024 bijna verdrievoudigd ten opzichte van begin 2022. Daarmee verdwijnen berichten met frames over bijvoorbeeld het belang van steun aan Oekraïne, conflictomschrijving en economische gevolgen naar de achtergrond.
‘Verantwoordelijkheid media’
Volgens begeleidend docent aan de Erasmus Universiteit Nel Ruigrok is het belangrijk je te realiseren dat media invloed hebben. ‘Daar ligt dus een grote verantwoordelijkheid voor journalisten. Als zij overwegend schrijven in een Koude Oorlog-frame, nemen burgers dat over.’
Russische en Oekraïense journalisten
De studenten interviewden Russische en Oekraïense journalisten om hen te vragen naar hun ideeën over het onderzoek en de framing in de media. Een producent van TVRain en een schrijver van The Moscow Times (beiden Russisch) zien steeds minder aandacht voor burgerslachtoffers in de media. Toch zien zij ook het nut van meer berichtgeving over het risico op een nieuwe Koude Oorlog. Het kan bijdragen aan het verbinden van mensen in Oekraïne en de rest van Europa in plaats van angst te zaaien en polarisatie te versterken.
Meer bij Pointer.